agizda-aft-neden-cikar

Ağızda Aft Neden Çıkar?

Ağızda aft, ağızın içinde yer alan ve mukoza denilen hassas dokunun bir kısmının aşınması veya yok olması ile başlar. Bazı ilaçları kullanmak, bazı kimyasallar, uçuk ve pamukçuk gibi bazı enfeksiyonlar aftın sebepleri olabilirler. En yaygın sebep, ağızın yanlışlıkla ısırılmasıdır yani mekanik bir sebeptir. Çoğu durumda ağızda oluşan aftlar zararsızdır ve herhangi tıbbi bir tedaviye ihtiyaç duyulmadan kendi kendine birkaç gün içinde geçer. Aftlar, insanların yüzde yirmisini etkileyen ve bilinen belli bir sebebi olmayan ve tekrarlayan yaralardır.

Aft Neden Çıkar?

  • Yanlışlıkla yanağı ısırmak
  • Diş fırçalarken oluşabilecek kazalar (örneğin fırçanın kazara kayması)
  • Yanlış hizzalanmış veya çok sivri dişlerin sürtmesi
  • Yanlış hizalanmış diş protezinin veya diş telinin sürtmesi
  • Temizlenmeyen ağız
  • Acı yemekler nedeniyle ağızda oluşan yanıklar
  • Sigarayı bıraklamaya vücudun gösterdiği tepki (geçicidir)
  • Demir eksikliği
  • Gluten enteropatisi
  • B12 vitamini eksikliği
  • Gargara gibi güçlü mikrop öldürücülerden kaynaklı tahriş
  • Ağızda pamukçuk rahatsızlığı
  • Uçuk
  • Bazı ilaçlara gösterilen tepki (örneğin kemoterapi için verilenler)
  • Otoimmün rahatsızlıklar
  • Frengi rahatsızlığı
  • Dudak kanseri
  • AIDS, diyabet, tüberkiloz, bağırsak iltihabı

Yetişkinlerde görülen ve tekrarlayan aftların beşte birinin bilinen bir nedeni yoktur. Ağızın iç kısmı, dil ve diş etleri de afttan etkilenebilir. Duygusal açıdan stresli olunan zamanlarda ve menstüral periodlar sırasında (adet kanamaları) yeni aftların oluşma ihtimali fazladır.

Bu durum aftaların bağışıklık sistemi ile bağlantılı olabileceği fikrini ortaya koyar. Zira bağışıklık sistemi hormonal değişikliklerden ve stresden etkilenir. Aftın arkasında yatan tetikleyici unsur virüs veya alerjik bir reaksiyon olabilir.

Tedavi edilmeyen aftlar:

– Bakteriyel enfeksiyonlara

– Ağızda iltihaplanmaya

– Diş apselerine sebep olabilir.

Belirtileri Nelerdir:

Belirtiler, aftın sebeplerine göre değişkenlik gösterir. Ancak bu belirtiler arasında öne çıkanlar:

  • Ağızın içinde yuvarlak yara veya yaralar.
  • Yaraların etrafında kabarıklık
  • Hassaslık
  • Çiğneme yada fırçalamada hassasiyet nedeniyle zorlanma
  • Tuzlu, ekşi veya baharatlı yiyecekler tüketildiğinde yarada duyulan acı ve rahatsızlık
  • İştah kaybı

Teşhisi: 

  • Fiziksel Muayene: Aftlar rahatsızlıkların nedenlerine göre değişiklik gösterebilirler. Örneğin aft büyük ve sarımtırak ise bu aftın travma kaynaklı olması olasıdır. Uçuklar ise dile, diş etlerine, yanak içlerine ve boğaza yayılırlar. Eğer yarayla beraber ateş de görülüyorsa bu da bir uçuk belirtisi olabilir.
  • Kan Testi: Enfeksiyon belirtilerinin teşhisi için.
  • Deri Biopsisi: Afttan küçük bir doku parçası alınarak laboratuvarda incelenmesi.

Şeklinde sıralanabilir.

Tedavisi:

Çoğu aft zararsızdır ve tıbbi bir tedavi olmadan birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Ancak aftöz ve uçuk gibi bazı enfeksiyonlardan kaynaklı yaralar tedavi edilmelidir.

Tedavi opsiyonları arasında:

  • Bitkisel Tedavi yöntemlerini uygulayabilirsiniz.
  • Aft iyileşene kadar acı ve ekşi gıdalardan uzak durmak
  • Sıvı gıdaları çokça tüketmek
  • Ağızı ılık ve biraz tuzlandırılmış su ile düzenli olarak çalkalamak
  • Ağızı temiz tutmak
  • Parasetamol gibi ağrı kesiciler almak
  • Aftlara antiseptik jel sürmek
  • İlaçlı gargara kullanmak
  • Steroid jelleri veya tabletleri kullanmak
  • Aftözleri iltihap gidericiler ile tedavi etmek
  • Virüs kaynaklı uçukları antivürüs ilaçları ile tedavi etmek
  • Ağızda oluşan mantar kaynaklı paslı tabakaları anti-mantar ilaçları ile tedavi etmek
  • Bazı durumlarda bağışıklığı bastıran ilaçlar kullanmak

Aftlardan korunmanın yolları:

  • Dişlerimiz günde iki kere fırçalamalıyız
  • Diş ipi kullanmalıyız
  • Diş doktorumuza düzenli olarak gitmeliyiz
  • Dişlerimizi dikkatlice fırçalamalıyız, fırçanın kayıp ağızda bir hasar oluşturmasına izin vermemeliyiz
  • Dengeli beslenmeliyiz
  • Aftın arkasında yatan şeker hastalığı veya bağırsak iltihaplanması gibi rahatsızlıkları, bu hastalıklara uygun doğrultuda tedavi etmeliyiz

Eğer aftlarınız birkaç gün içinde geçmiyorsa ya da sık sık tekrar ortaya çıkıyorsa, doktorunuza başvurmanız faydalı olacaktır.

Kaynaklar:

Bu yazıyla ilgili henüz yorum yapılmamış.

Bir cevap yazın