Agmatin Nedir, Nelerde Bulunur?

Agmatin, L-Arginin isimli temel bir amino asidin metabolitidir ve çok bilinen bir nörotransmitterdir. Ayrıca vücudun bazı işlevlerinde nöromodülatör olarak da görev yapar. Nevropatik ağrıları ve ilaç bağımlılığını azalttığı yönünde bulgular gözlemlenmiştir. Dahası, agmatinin insanları felçlikten bir oranda koruyabildiği ve bilişsel sağlık açısından (sağlıklı düşünme, hatırlama ve öğrenme) faydalı olduğu yönünde bulgular vardır.

Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır. Agmatin içerikli herhangi bir takviye gıdanın veya ilacın kullanımını teşvik etmez. Agmatin veya bir başka içeriğe sahip bir ürünü kullanmadan önce lütfen uzman bir doktorun görüşünü alınız.

Agmatin Güvenli midir?

Agmatin, üzerinde halen bilimsel çalışmaların yapılmakta olduğu bir içeriktir. Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar umut vaat etse de insanlar üzerinde yeterince çalışma yapılmamış olması, agmatin içerikli ürünlerin sınırlı sayıda olmasının sebebidir. Şimdiye kadar insan sağlığını olumsuz yönde etkileyecek kesinleşmiş bir zararı gözlemlenmemiş olsa bile agmatinin güvenli olduğunu söylemek için henüz yeterince bilimsel kanıt yoktur.

Agmatin Nelerde Bulunur?

Agmatin küçük biyolojik bir amindir. Hücrelerden vücuda bilgi akışını sağlayan moleküllerdendir. Bir amino asit olan L-Arginin’in karboksil kaybetmesi ile oluşur.

Agmatin diğer poliaminlerin yanında pek çok besin ürününde de bulunur. Ancak doğal bir besin içerisindeki agmatin oranı, takviye olarak kullanılan dozajlara oranla çok küçüktür. Bu nedenle besinlerde bulunan agmatin ile takviye ürünler ile alınan agmatin arasında biyoljik bir karşılaştırma mümkün değildir. Doğal agmatin içeren bazı besinler şunlardır:

• Şarap
• Bira
• Pirinç Şarabı
• Kahve
• Kırmızı et
• Balık

Herhangi bir agmatin içeriğine sahip olmayan gıdalar arasında kavrulmuş kahve, un, soya sosu ve lahana suyu bulunmaktadır.

Agmatinin Vücut Geliştirme ve Spor Aktiviteleri İçin Kullanımı

Agmatin sporcular ve özellikle vücut geliştirmeyle ilgilenenler için umut vaat eden özellikleri gözlemlenmiş olsa da agmatinin insan sağlığı üzerinde ne gibi yan etkileri olabileceği henüz netlik kazanmamıştır. Eldeki bulgular genelde hayvanlar üzerinde yapılan deneyler sonucunda elde edilmiştir. Agmatinin insan vücuduna etkileri konusunda daha fazla bilimsel çalışmanın yapılması gerekmektedir. Şimdiye kadar elde edilen veriler, agamatinin aşağıdaki faydaları sayesinde sporcular ve vücut geliştirme ile ilgilenenler için bir potansiyel olabileceğinin işaretini vermektedir.

• Nitrik oksit sentezini inhibe etmesinden dolayı kaslara giden kan oranını arttırır.
• Aktivite sırasında sporcuya enerji verir.
• Zihin bulanıklığını giderir, yoğunlaşmayı sağlar, stres ile başa çıkmada yardımcıdır ve akıl sağlığını korur.
• Sağlıklı bir insülin hassasiyetini teşvik eder.
• Vücuttaki yağ oranının artmasını engeller.
• Kas inşasına yardımcı olur.
• Tok karnınayken iştahı arttırır. Bu nedenle normalden daha zayıf bireylerin kilo almasına ve kas yapabilmelerine yardımcı olur.

Agmatin Hakkındaki Nörolojik Bulgular

• Agmatin nörotransmiter bir maddedir ve diğer nörotransmiter sistemlerle ilişki halindedir. Bazen nöromodülatör olarak da anılmasının sebebi agmatinin bazı mekanizmalarının duruma göre çift yönlü olabilmesidir.

• Agmatin, imidazolin reseptörünü aktive ederek tepki vermesini sağlayan bir kimyasaldır.

• İmidazolin reseptörlerinin aktive olması edorfin artışıyla sonuçlanır. Bu durum dolaylı olarak ağrıların azalmasına ve kan şekerinin düşmesine sebep olabilir.

• Genelde, deney amacıyla tetiklenerek felçlik geçirtilmeden önce kilogram başına 100 miligram agmatin verilmiş laboratuvar hayvanlarında nöroprotektif etkiler gözlemlenmiştir.

• Argininden agmatin üreten enzim, kişi stres altındayken artıyor görünmektedir. Bu nedenle stres altında agmatin seviyeleri oldukça yükselir. Bu reaksiyonun strese karşı vücudumuzun verdiği koruyucu bir tepki olduğu düşünülmektedir.

• Agmatinin antidepresan etkilerinin dolaylı yollarla olduğu düşünülmektedir. Kendi başına potasyum kanallarını inhibe edemiyor olsa da diğer maddelerin potasyum kanallarını inhibe etme yeteneklerini arttırmaktadır.

• Çok küçük bir pilot çalışma, agmatinin depresyonu azalttığını göstermiştir.

• Agmatin ile ilgili fareler üzerinde yapılan bir deney, onun iştah açtığını göstermiştir. Ancak agmatin sadece tok olan farelerin iştahını açmıştır. Aç olan farelerin iştahlarında bir değişim gözlemlenmemiştir. Bu da yeterince yemek yemediğinden dolayı kilo alamayan insanlar için agmatinin umut vaat eden bir kimyasal olduğunu göstermektedir.

• Agmatin hafıza oluşumunda nörotransmiter olarak görev yapar. Agmatin aynı zamanda beyindeki bilişsel aktiviteleri arttırıyor görünmektedir. Agmatin kaçınma davranışlarına, yeri değiştirilen objeleri fark etmeye ve davranışsal öğrenmeye yardımcı olmaktadır. Ancak uzamsal öğrenme ile ilgili bir faydası gözlemlenmemiştir. Yine de hafıza ve agmatin arasındaki ilişkinin ne olduğunu kesinleştirecek bir bulgu yoktur. Görünüşe göre agmatinin fazlası da azı gibi hafızaya iyi gelmemektedir.

• Agmatinin sara nöbetlerinden korunmaya da yardımcı olduğu düşünülmektedir.

• Agmatinin beyni amneziye sebep olabilecek toksinlerden koruduğu düşünülmektedir. Dahası agmatin enflamasyon ve kan şekerinin yükselmesi gibi hafıza formasyonunu olumsuz yönde etkileyebilecek etmenlerden korunmayı sağlıyor olabilir.

• Agmatinin yaşlanmadan kaynaklı davranışsal bozuklukları normalleştirmesi hususunda faydalı olaiblir.

Agmatin ve Kardiyovasküler Sağlık

• Görünüşe göre agmatininkardiyovasküler sağlığı her iki yönde de düzenleme özelliği vardır. Buna göre agmatin vücutta nitrik oksit ile etkileşime girer, nitrik oksit aktivitesini arttırabilir veya nitrik oksit aktivitesini inhibe edebilir.

• Agmatinin kan basıncının yükselmesinden kaynaklı kanamaları azalttığı düşünülmektedir.

• İmidazolin reseptörleri ile etkileşimi sonucu kan basıncını düşürdüğü düşünülmektedir.

• Agmatinimidazolin reseptörleri aracılığı ile adrenal bezlerini etkileyerek beta endorfin salınımını sağlar. Beta endorfin kan şekerinin kandan iskelet kası dokusuna geçmesini sağlayan bir opioiddir. Bu nedenle agmatin kan şekerini adrenal bezleri aracılığı ile düşürür.

Agmatin ve İskelet Kasları

• Agmatinakut diyabet olan hayvanlarda kan şekerini düşürür. Agmatin tarafından uyarılan beta endorfin, diyabetli sıçanlarda iskelet kasına giden glikoz miktarını arttırmıştır. Üstelik bu artış, kas hem hareket halindeyken hem de dinlenirken gözlemlenmiştir. Yine de konu ile ilgili daha fazla bilimsel çalışmanın yapılması gereklidir.

Agmatin ve Organlar

• Gözler: Harici uygulanan agmatinin gözeri koruduğu gözlemlenmiştir ancak oral yolla alınan agmatinin göz üzerindeki etkileri henüz bilinmemektedir.

• Mide: Alkalinite özelliğinden dolayı agmatin mide koruyucu olarak bilinmektedir. Çepersel mide hücrelerini mide asidinden koruduğu düşünülmektedir.

• Böbrekler: Ön bulgular agmatinin glomerüler filtrasyon oranlarını arttırarak böbrekleri koruduğu yönündedir.

Agmatin ve Alkol

• Elimizdeki mevcut bilgiler, agmatinin alkol bağımlılarının alkolü bırakmalarına yardımcı olduğu yönündedir. Ancak agmatinin alkol ile beraber kullanılması doğru bir tercih olmayabilir zira bir çalışmaya göre alkol ile beraber alınan agmatin mide ülserini tetiklemektedir.

• Agmatin ile ilgili yapılmış çalışmaların pek çoğunda olduğu gibi agmatin ve alkol bağımlılığı konusunda da laboratuvar hayvanları üzerinde çokça çalışma yapılmıştır. Ancak agmatinin insanların alkol bağımlılıkları üzerindeki etkileri ile ilgili çalışmalar henüz yeterli sayıda değildir.

Agmatin ve Ağrı

Fareler üzerinde yapılan deneyeler, agmatinin enflamatuar ve sinirsel ağrıları azalttığını göstermiştir. Bu nedenle agmatinin ağrı algısını nasıl etkilediği, diğer bazı çalışmaların konusunu oluşturmuştur. İnsanlar üzerine yapılan bir çalışmada ise günde 2,67 gramlık bir takviye sonucu spinal sinir kökleri ile ilgili ağrılarda bir azalma görülmüştür. Ancak belirtmek gerekir ki bu çalışma, sonuçların pozitif çıkmasından çıkar elde edebilecek kurumlar tarafından finanse edilmiştir. Görünen odur ki agmatinin bazı ağrıların azalması ile ilgili bir rolü vardır. Yine de agmatin ve ağrı ilişkisinin netleşmesi için bu konuda daha fazla çalışmanın yapılmasını zorunlu kılmaktadır.