camasir-suyu-lekesi

Çamaşır Suyu Lekesi İçin Neler Yapılabilir?

Temizlik yapmanın en klasik hatırası; çamaşır suyu lekeleridir. Çamaşır suyu sevdiğimiz bir tişörtümüze ya da değerli bir ev eşyasına değdiğinde, mutlaka iz bırakır. Bu durumda, eşyalarımızdan vazgeçmek yerine, lekeden kurtulmanın bir çaresi olmalı. Olmalı evet, ama nasıl?

Çamaşır suyundan bulaşan lekelerden nasıl kurtuluruz? Bu can sıkıcı olayın bir çözümü var mı?

İşte cevabı…

Önce çamaşır suyunun içeriğini, özelliklerini, nasıl üretildiğini öğrenelim.

Çamaşır Suyu Nedir?

Kimyasal adı sodyum hipoklorit olan çamaşır suyu, evlerde sıklıkla kullanılan bir çeşit temizleyicidir. Temizlemesinin yanı sıra mikrop öldürme ve hijyen sağlama amaçlarıyla kullanılmaktadır. Çamaşır suyunun kumaşlar üzerindeki ilk etkisi, çamaşırları beyazlatarak kendini gösterir. Yüzeyine değdiği bir maddeyi ilk önce beyazlatır; yani ağartır. İçeriğindeki kimyasal formül, temas ettiği yüzeylerde renk açmak ya da rengini tamamen çıkarmak amacıyla düzenlenmiştir.

Çamaşır suyu oksidizasyon yaparak bu etkileri gösteren kimyasal bir maddedir. Genel olarak piyasada bilinen beyazlatıcılar; hidrojen peroksit, sodyum hipoklorit, sodyum perborat mono hidrat, sodyum perborat tetrahidrat, sodyum perkarbonat şeklindedir.

Özetlersek; çamaşır suyu (NACIO) bir çeşit tuzdur. Bizim bildiğimiz anlamıyla; beyazlatıcı özelliği olan çamaşır sularıdır. Asidin herhangi bir canlı dokusu ile temasında dokularda hasar oluşmaktadır. İnsanlar ve hatta tüm çevre için oldukça zararlı olan bu madde, klorun ve sodyum hidroksitin birleşmesinden üretilmektedir.

Ağartıcıların Diğer Kullanım Alanları

Ağartıcıların içeriğindeki kimyasal bileşenlerden yalnızca temizlik alanında yararlanılmaz. Çok çeşitli alanlarda kullanımı vardır.

Beyazlatma; diğer bir anlamda ağartma işlemi, aslında tekstil sanayiinde boyama işleminin temel basamaklarından biridir. Örneğin yünlülerde eğer beyaz kullanılacaksa, açık renklere boyanacaksa ya da üzerine baskı yapılacaksa mutlaka beyazlatma işleminde hidrojen peroksit kullanılır.

Hidrojen peroksitin kullanım alanları çamaşır suyu ve tekstilin dışında; dezenfektan yapımında, suların klorlanmasında ve son olarak da kâğıt endüstrisinde sıralanabilir.

Açıklamalara göre, su ve atık su arıtımında da kullanılan ağartıcılar sayesinde, dünyada artık tifo ve kolera gibi bulaşıcı ölümcül hastalıklar iyice azalmıştır.

Ayrıca bunlara ek olarak ameliyathanelerde tıbbi cihazlarında sterilizasyonunda ve kuş gribi gibi salgın hastalıklarda yaşam alanlarımızı hastalıkla ilgili mikroplardan arındırmada kullanılmaktadır.

Çamaşır Suyu; Nereden Nereye?

Çok önceki yıllarda çamaşır suyunun henüz yaygınlaşması, hatta üretiminden bile önce insanlar ne ile hijyen sağlıyorlardı? Bunun cevabı, oldukça ilginçtir çünkü eskiler hijyen sağlamak için kül suyu gibi malzemeler kullanıyorlardı.

İnsanlar geçmişte; uzun süreler boyunca kaynatmak, kül suyu, üre, potas, sülfürik asit (bazen sidik), süt bazlı asidik / alkali maddelerle ve hatta güneş ışığından yararlanarak ‘derinlemesine temizlik’ anlayışına sahiptiler.

Milattan önceki yıllarda Mısırlılar giysilerini güneşte kurutarak temizlerlerdi. MÖ 3000’lerde ise Mısırlıların tahta küllerinden ürettikleri temizleyiciler vardı. Küllü sularda bekletilen çamaşırlar, daha sonra güneşte kurutulunca beyazlardı. Milattan sonraki 1000 ve 1200’lü yıllarda Hollandalılar, çamaşır konusunda oldukça aşama kaydettiler. Küllü karışımın içerisine ekşimiş sütü ekleyerek, çamaşırda temizlik işlemini geliştirdiler. 1772 yılına gelindiğinde ise İsveçli kimyacı Scheele, modern çamaşır suyunun temel malzemesini yani kloru keşfetti. 1785’te, çamaşır suyunun etken maddesi olan sodyum hipoklorit, Fransız kimyacı Berthollet sayesinde bulundu.

İskoçyalı kimyacı Charles Tennant klor fikrinden esinlenerek, potas yerine kireçtaşı kullandı ve etken beyazlatıcı olarak kalsiyum hipoklorit ile tarihin ilk çamaşır tozunu yaptı. 1880 yılında Pasteur, sodyum hipokloritin mikrop öldürücü özelliği konusunda gerçeklere ulaştı.
1900’lü yıllara gelindiğinde, gelişmeler hızlandı ve kostik soda çözeltisinin klorlanmasıyla üretilen sodyum hipokloritten çamaşır suyu yapılmaya başlandı. Bu oldukça büyük bir adımdı. Yaklaşık 10 sene sonra çamaşır suyu artık şişeleniyor ve çamaşır tozunun yerine tüketiciye ulaştırılmak için piyasada satılıyordu.

İşte çamaşır sularının bugünkü haline gelene kadar geçirdiği evreler böyledir.

Görüldüğü gibi çamaşır suyunun tanım olarak da, işlevsel olarak ve geliştirilme amacı olarak da bakıldığında ilk etkisi yüzeyler üzerinde kalıcı değişim sağlamaktır.

Peki, bu değişim, hiç hesapta olmayan lekeler olarak karşımıza çıkarsa?

Çamaşır suyu yüzünden oluşan lekeler, çoğunlukla çözümsüz değildir. Genelde çamaşır suyu damlamış giysilerimizi artık dışarıda kullanmayız. Belki evde temizlik yaparken kullanabileceğimiz sıradan giysiler olarak değerlendiririz.

Aslında çoğu zaman çamaşır suyundan bulaşan lekelere çare bulunmaktadır. Sadece doğru yöntemleri bilmek gerekmektedir.
Burada iddia ettiğimiz, lekeleri çıkararak çözüm bulmak değildir. Sizlere aşağıda lekelerden, onları dönüştürerek ya da onararak kurtulmanın yollarından bahsedeceğiz.

Çamaşır Suyu Lekelerinden Gerçekten Kurtulabilir miyiz?

Maalesef, hayır. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, sodyum hipoklorit yüzeylerde kalıcı olarak değişim sağlar. Çamaşır sularının hijyen konusunda etkin olmasının sebebi de budur. Bu kadar güçlü bir kimyasal leke bıraktığında artık geri dönüşü yoktur. Çünkü çamaşır suları kıyafetleri ağartan ve leke çıkartan bir ürün olarak tasarlanmıştır.

Bunu böyle kabullendikten sonra çamaşır suyu lekesi bulaşmış olan değerli bir eşyanız veya giysinizi eğlenceli ve yaratıcı yollarla değerlendirmeye hazır olmalısınız.

Çamaşır Suyu Lekeleri için Neler Yapabiliriz?

Kumaş Boyası ise Kamufle Edin

Çamaşır suyu ile lekelenen kumaşınız, koyu renklerdeyse; kumaş boyası kullanarak lekeli bölgeyi tamamen kamufle edebilirsiniz. Özellikle kahverengi, lacivert, siyah, koyu yeşil gibi renklerde oldukça başarılı bir sonuç elde ediliyor. Kumaş boyasının uygulama aşamasında ihtiyacınız olan uygun bir fırçadır. Bir de boyanın arkasındaki uygulama talimatlarını okumanız yeterlidir.

Kumaş Boyası ile Yeni Görünüm

Çamaşır suyu lekesinin bulaştığı kumaş, keten veya kotonsa yeni bir görünüm için kolları sıvayın. Ayrıca sevdiğiniz bir rengi seçin, giysinizi yeniden renklendireceksiniz. Burada sizden yapmanızı isteyeceğimiz şey; leke bulaşan kumaşı tamamen yeniden çamaşır suyuna batırmanız. Böylece kumaşın tüm rengi açılacaktır. Bundan sonra ise seçtiğiniz kumaş boyası ile kumaşınızı yeni bir renge boyayın.

Genelde çok sık kullandığınız giysiler yerine, evinizdeki tekstil ürünleri için bu yöntemi önermekteyiz. Çünkü çamaşır suyu ile tüm rengini açtığınız kumaş, dokusal olarak da değişime uğrayacaktır.

Bunun dışında isterseniz, tamamen çamaşır suyuna batırılmış giysinizi yeni ‘beyaz’ rengiyle de kullanabilirsiniz.

Yama Yapmak

Kendinize eğlenceli moda hileleri yaratabilirsiniz. Lekenin olduğu bölgelere, zevkinize göre yamalar yaparak giysinizi daha farklı bir şekilde değerlendirebilirsiniz. Şimdilerde moda olan yamalı kot pantolonları düşünürsek; kot pantolonunuza bulaşmış olan çamaşır suyu lekesini kapatmak için çeşitli desenlerde yama yapmaktan iyi bir seçenek yok. Giysilerinizde oluşan lekeli bölgelere zıt renklerde ya da değişik desenlerde kumaş parçalarını dikebilirsiniz. Eğer çamaşır suyu sıçrayarak dağınık lekeler bıraktıysa, birden çok yama dikerek, giysinizde eğlenceli bir hava yaratabilirsiniz.

Yırtık Giysi Modası

Günümüzde rağbet gören bir başka moda akımı ise yırtık giysiler üzerine. Siz de çamaşır suyu lekesi olmuş tişörtünüze, pantolonunuza simetrik kesikler yaparak, onu tekrar ‘kullanılabilir’ hale getirebilirsiniz. Ancak bu seçeneği uygularken dikkatli düşünmek gerekiyor. Her giysinizde kesik iyi durmayabilir. Örneğin; bir kot pantolonun dizine bulaşmış olan çamaşır suyu lekesi, yırtık olmaya oldukça uygundur. Ancak kumaş pantolonunuzda aynı uygulama yapılamaz. Bir başka örnek ise; yarım kollu bir tişörtünüzün kol bölümüne bulaşan lekeden, tişörtün kollarını keserek ve onu kolsuz tişört olarak değerlendirerek kurtulabilirsiniz.

Dekoratif Malzemeler Uygulamak

Tüm bunların dışında, çamaşır suyu lekesi bulaşmış olan giysinize pullar, boncuklar armalar dikerek görüntüyü zevkinize göre kapatabilir, farklı bir hava katabilirsiniz. Kot pantolonlar yukarıda da yazdığımız gibi çamaşır suyu lekesi gibi hasarlar söz konusu olduğunda çeşitli şekillerde dönüştürülebilen kumaş tiplerindendir. Rengi açılmış olan bölge yıpratılarak iplikli hale getirilebilir.

Kaynak: Omo

Bu yazıyla ilgili henüz yorum yapılmamış.

Bir cevap yazın