Çölyak Hastalarının Yememesi Gerekenler

Çölyak Hastalarının Yememesi Gerekenler

Ülkemizdeki rakamlar hakkında Sağlık Bakanlığı’nın resmi bir açıklaması bulunmuyor, ancak Maryland Merkezi Üniversitesi Çölyak Araştırma Merkezi verilerine göre her 150 Amerikalıdan 1’i bu hastalıkla mücadele ediyor. Bu rakamın ülkemizde de aşağı yukarı aynı olduğunu düşünürsek çölyak, yüzbinlerce insanı yakından ilgilendiren, beslenmelerine etki eden bir durum olarak öne çıkıyor. Çölyak hastalığı olan biri, gluten içeren gıda tükettiğinde ince bağırsaklarda hasar oluşabiliyor. Buğday, bira, soslar ve glutenli yulaf çölyak hastalarının yememesi gereken gıdalar listesinde ilk sıralarda yer alıyor.

Çölyak Hastalarının Uzak Durması Gereken Gıdalar

Her insanın vücudu farklı gıdalara farklı tepkiler verebilir. Ancak çölyak şikayeti olanlar için genel olarak gluten içeren gıdalardan uzak durulması önerilmektedir. Aşağıdaki liste çölyak hastalarının tüketmemesi gereken bazı gıdaları içeriyor. Bu listenin tam liste olmadığını unutmadan sizin için en doğru beslenme programını bir uzmandan alabilirsiniz.

Buğday, Arpa, Çavdar

Çölyak diyetinde buğday, arpa ve çavdar ile yapılan pizza, ekmek, makarna ve diğer gıdalardan kaçınılmalıdır. Beyaz un çeşitleriyle yapılan kurabiye, kek gibi pastane işleriyle, buğday kepeği, buğday tohumu veya çavdar ile yapılan benzeri ürünler tüketilmemelidir. Eğer bu gıdaları tüketecekseniz etiketlerinde mutlaka “glutensiz” ibaresinin bulunmasına dikkat edin.

İşlenmiş Gıdalar

Sosis, şarküteri ürünleri, peynir, hazır salata sosları, ketçap ve daha pek çok işlenmiş gıda çölyak hastaları için sorun yaratabilir. Bu tip gıdaların hangisinin size zarar verebileceğini öğrenmek için etiketlerinde bulunan içindekiler bölümünde “hidrolize buğday proteini” ve “hidrolize bitkisel protein” ibaresi olup olmadığına bakabilirsiniz.

Bu maddeler gluten içerir ve gıdalara lezzet vermek amacıyla ya da bağlayıcı madde olarak kullanılmaktadır. Yine pek çok gıdada bulunan “karamel renklendirici”, “modifiye edilmiş mısır unu” gibi bileşenler dikkatli tüketilmelidir çünkü bunlar çölyak hastalarının tüketmemesi gereken beyaz un veya mısırdan elde edilmektedir.

Bira

Hemen hemen tüm biralar buğday, arpa ve çavdar içerir. Alkolsüz ve kök biralarda bu listeye dahildir.

Soslar ve Baharatlar

Hazır salata ve yemek soslarına kıvam vermek için bazen buğday kullanılmaktadır. Patates cipsi gibi hazır gıdalar için üretilen bazı baharat karışımları da buğday içerebilir.

Yulaf

Eğer etiketi üstünde “gluten içermez” ibaresi yoksa çölyak hastalarının yulaf tüketmesi önerilmez. Yulaf işlenirken veya yetiştirilirken genellikle buğdayla temas halindedir.

Diğer Gıdalar

  • Bulyonlar
  • Kahverengi pirinç şurubu
  • Kek unu
  • Kremalı sebze
  • Tavuk kızartma
  • Pastırma
  • Yengeç ve diğer deniz ürünleri
  • Malt veya malt aromalar
  • Takviyeli gıda nişastası
  • Aromalı kahveler ve bazı bitkisel çaylar
  • Kıvam arttırıcı gıda kimyasalları

Sonuç olarak; yukarıda listelemeye çalıştığım besinler çölyak hastalarına “genel” olarak önerilmeyen, ortak gıdalardır. Bunlar dışında günlük hayatta tüketilen pek çok gıda veya içecek çölyak için uygun olmayabilir. Başta da söylediğim gibi çölyak için en doğru beslenme programı ancak bir uzmandan alınabilir.

Kaynaklar

,

Bu yazıyla ilgili henüz yorum yapılmamış.

Bir cevap yazın