Depresyona Hangi Bitki İyi Gelir?

Depresyona Hangi Bitki İyi Gelir?

Zaman zaman mutsuz hissetmek, bazen çabuk öfkelenmek hepimizin başına gelebilir ve oldukça normaldir. Ancak ruh haliniz sürekli düşükse, kendinizi sabahtan akşama mutsuz hissediyorsanız ve öfkenizi kontrol edemiyorsanız depresyonda olabilirsiniz. Oldukça sık görülen bir duygu durum bozukluğu olan depresyon, şiddetine bağlı olarak genellikle terapi ve ilaçların birlikte kullanıldığı bir kombinasyonla tedavi edilmektedir. Doktorunuz, özellikle hafif ve orta dereceli depresyon tedavisi için bazı bitkiler kullanmanızı önerebilir. Depresyona iyi gelen bitkileri kullanmaya başlamadan önce olası yan etkilerinden korunmak için mutlaka doktorunuza danışın.

Depresyona İyi Gelen Bitkiler

Ülkemizde Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan bir veri yok, ancak ABD’de her yıl yaklaşık 18 milyon kişiye depresyon tanısı konuyor. Türkiye’de bu rakamın 1-2 milyondan az olduğunu düşünmüyorum. Tabii kendini her mutsuz hissedenin depresyonda olduğunu söylemek doğru değil ve depresyonun farklı aşamaları olabiliyor.

Orta ve hafif dereceli depresyon tedavisinde enerjinizi arttırmak, ruh halinizi yukarı çekmek için bazı bitkilerden yardım alabilirsiniz. İleri derecedeki depresyon tedavisi içinse, terapiyle birlikte doktorunuzun reçete edeceği ilaçları kullanmalısınız.

Maryland Üniversitesi Tıp Merkezi, “sarı kantaron” ve “ginkgo” bitkilerinin depresyona karşı en etkili bitkiler olduğunu belirtiyor.

  • “Sarı kantaron” otu: “Binbirdelik otu” olarak da bilinir. Bilimsel adı “hypericum perforatum” şeklindedir. Antik Yunan ve Roma dönemlerinde de kullanıldığı belirtiliyor. Uykusuzluk, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve kronik yorgunluk sendromu gibi hastalıkların tedavisinde de kullanılan bu bitki, depresyona çözüm olabilir. “Hiperisin” ve “hiperofin” adlı kimyasal bileşenler içeren sarı kantaron, beyindeki sinir hücrelerinin mutluluk hormonu serotonini emmesini engelleyerek, beyni rahatlatır. Depresyona karşı kullanılmasının temelinde de bu özelliği yatmaktadır. Ancak bu bitki, ileri düzeydeki depresyon tedavilerinde önerilmiyor.
  • “Ginkgo” yaprakları: Dünyanın bilinen en eski ağaçlarından biri olan ginkgo, “mabet ağacı” olarak da bilinir. Yaprakları, alternatif tıpta Alzheimer, bazı demans formları ve düşünme bozuklukları gibi sorunların tedavisinde kullanılıyor. Depresyon için de bitkisel bir alternatif olarak görülüyor. Ancak yan etkileri konusunda dikkatli olmak gerekiyor.

Bu iki bitki; çay, kapsül veya tablet olarak satılmaktadır. Bu bitkilerin dozajları, depresyonun şiddetine, genel sağlık durumuna ve kişinin yaşına göre değişebilmektedir. Bunun için bir uzmandan yardım almak gerekir.

Depresyona İyi Gelen Bitki Çayları

Özellikle sakinleştirici ve rahatlatıcı özelliği olan bitki çayları, depresyon tedavisinde kullanılabiliyor. Bazıları bitki çayları da daha çabuk uyumayı sağlayarak, depresif düşüncelerden alıkoyarak dolaylı olarak tedavi uygulayabiliyor. Genel olarak sinir sistemini etkileyen ancak depresyon için ideal olan bitkiler ve bitki çayları, hafif ve orta dereceli depresif vakalarda kullanılabilir. İşte bazıları;

  • Papatya: Papatya çayı sakinleştirici, rahatlatıcı ve uyku veren bitki çayların başında gelir. Yıllardır depresyon ve stres başta olmak üzere endişe, kaygı ve uykusuzluk tedavisinde kullanılan alternatif bir bitkisel çözümdür. Merkezi sinir sisteminde etkili olan papatya çayı, depresyona bağlı ağrıları azaltabilmektedir. Ayrıca, dopamin ve serotonin gibi depresyonla sinir taşıyıcıları (nörotransmitterler) düzenleyerek, uyku kalitesini artırır, enerji verir.
  • Kedi otu: Uyku kalitesini artırıcı özelliği ile bilinen bu bitki, depresyon için de tavsiye edilmektedir. Kökündeki “valepotriat” ve “valerenik” asitler, etken bileşenleridir. Bu maddelerin merkezi sinir sistemi üzerinde olumlu etkileri vardır.
  • Meyan kökü: İçeriğindeki “glisizirin” adlı kimyasal madde, stres hormonu olarak bilinen “kortizol”un üretimini engeller. En fazla 4 hafta düzenli olarak meyan kökü tüketilmesi tavsiye ediliyor.
  • Adaçayı: Birçok rahatsızlık için tavsiye edilen adaçayı, sabah ve akşam 2 fincan içilebilir. Depresyon ve stres için bir süre tüketilebilir.
  • Lavanta: Lavanta çayı, kokusundan buharına kadar depresyona karşı etkili bir bitkidir. Kokusunun sakinleştirici özelliği vardır.
  • Melisa otu: Rahatlatıcı etkisi sebebiyle depresyona karşı da kullanılabilmektedir. Gerginliği azaltarak konsantrasyonu artıran bu bitki, stres, kaygı ve depresyona bağlı bulantı ve sindirim sorunları için tavsiye edilmektedir.
  • Ayçiçeği: Ayçiçeği tohumları (çekirdek), antidepresan “fenilalanin” maddesi içerir. Bu madde, vücudun “norepinefrine” dönüştürdüğü bir aminoasit için önemli bir kaynaktır.
  • Kekik: Kafeik asit, quercitin ve rosmarinik asit açısından zengindir. Bu maddeler depresyon, yorgunluk ve kaygı ile mücadele eden bileşenlerdir.
  • Çuha çiçeği: Bir kır çiçeği olan bu bitkinin tohumları, herhangi bir bitkiden daha fazla “triptofan” düzeyine sahiptir. Bu madde, vücudun ruh halini artırmak için kullandığı serotonindir.

Ayrıca, aşağıda sıralanan bitkiler de, benzer şekilde kürlerde veya çay olarak tüketildiğinde depresyona karşı olumlu etkileri olabilen bitkilerdir;

  • Adamotu,
  • Ahlat,
  • Civan perçemi,
  • Ihlamur,
  • Nane,
  • Kuşburnu,
  • Tarçın,
  • Karanfil,
  • Kök zerdeçal,
  • Anason,
  • Kakule
  • Kaju,
  • Safran…

Depresyona Karşı Önerilen Bazı Meyve ve Sebzeler

  • Japon eriği: Depresyon, kaygı ve baş ağrısı için tavsiye edilen Japon eriği, yan etkisi az olan bitkilerden biridir.
  • İsviçre pazısı: Bir pazı türü olan bu bitki, enerji düzeylerini artırarak, beyindeki biyokimyasal reaksiyonlar için gerekli bir besin maddesidir. Magnezyum bakımından zengindir. Magnezyum eksikliği, klinik depresyon teşhisi konulan insanlar arasında sık görülen bir durumdur. Bu sebeple depresyona karşı tavsiye edilir.
  • Sibirya ginseng: Depresyon ve strese karşı çok etkili olduğu belirtilen “adaptogen” maddesi bakımından en zengin bitkilerden biridir. Fiziksel aktiviteleri ve vücut direncini artırarak, zihinsel dayanıklılığı güçlendirir. Eski Çin tıbbında kullanılan bitkilerden biridir.
  • Mavi Patates: Nadir bulunan ancak oldukça lezzetli bir sebzedir. Bu patateslerdeki “antosiyanin” antioksidanları, kötü hava koşullarına yol açabilecek iltihaplanmayı azaltır. Tiroid hormonu seviyelerini dengelemeye yardımcı olan iyot bakımından da zengindir. Böylece depresyonu oluşturan ruhsal değişimlerden korumaktadır.
  • Çeri domates: Çeri domateslerin kabuğu “likopen” maddesi bakımından zengindir. Bu madde, depresyona bağlı “pro-inflamatuar” bileşiklerin birikimini durduran bir “fito” maddesidir.
  • Börülce: “Siyah gözlü bezelye” olarak da bilinen bu bitki, herhangi bir bitkinin en yüksek folat seviyesine sahiptir. Folat eksikliği unutkan ve sinirli bir ruh hali oluşturur. Bu da depresyona davetiye çıkarır. Bu bitki, “dopamin”, “serotonin” ve “norepinefrin” kimyasalları bakımından zengindir ve bu maddelerin beyinde rol oynayarak depresyona bağlı sebepleri ortadan kaldırdığı düşünülmektedir.

Depresyona Karşı Bitkisel Kürler

Bitkisel tedavi uzmanları, depresyon için bazı bitkisel kürler tavsiye ediyor. Bunlardan birkaçına değinelim:

  • Depresyon çayı: Az bir miktar nane ve gül yaprağı, 1-2 granül lavanta karıştırılarak çay olarak demlenir. Günde 2-3 bardak içildiğinde depresyona olumlu etkileri görülebilmektedir.
  • Depresyon kürü: Sarı kantaron ve kimyon ile demlenen bitki çayı, depresyona karşı oldukça etkili bir kürdür. Bu karışım için 5’er gram sarı kantaron ve kimyonun yarım litre suda kaynatılması gerekiyor. Bir süre günde 1 bardak içilmesi yeterli görülüyor.
  • Ispanak ve maydanoz kürü: Bu kürde 5 ila 6 yaprak ıspanak, 10 ila 12 adet maydanoz kullanılıyor. 3 su bardağı su kaynatıldıktan sonra belirtilen miktarlardaki maydanoz ve ıspanak suya atılır. Yaklaşık 3 dakika kaynatıldıktan sonra posası süzülerek suyu içilir. Uzmanların depresyon için tavsiye ettiği kürlerdendir.
  • Ispanak ve tere kürü: Bu kür için 5 ila 6 yaprak ıspanak, 8 ila 10 adet de tere gerekiyor. Sapları ile birlikte 2,5 su bardağı kaynar suyun içine atılan tere ve ıspanak, yaklaşık 3 dakika kaynatılır. Ardından süzülerek suyu içilir. Farklı bir tat ve depresyon için alternatif bitkisel çözümdür.
  • Şifalı bitki kürü: Bazı şifalı ve aromalı bitkiler, depresyon tedavisinde etkilidir. Lavanta, gülsuyu, kırmızı pul biber, melisa, limon, paçuli, sandal ağacı ve nane bitkilerinin kokularının koklanmasının depresyon sorunu yaşayanlarda sakinleştirici etkisi vardır.

Bitkisel Depresyon Tedavisi Uyarıları

  • Depresyon için tavsiye edilen “ginkgo” bitkisinin baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı ve ishal gibi yan etkileri vardır. Taze ginkgo tohumu, zehirlenmelere yol açabilmektedir.
  • Sarı kantaron bitkisinin baş dönmesi, baş ağrısı, huzursuzluk ve sinirlilik hali gibi bazı yan etkileri görülebiliyor.
  • Antidepresanla birlikte sarı kantaron bitkisi tüketilmesi ilacın etkisini azaltabilmektedir. Bu bitki, kişinin serotonin seviyesi büyük ölçüde yükseltebilir.
  • Depresyon için tavsiye edilen Sibirya ginsengi bitkisi, yüksek tansiyon sorunu olan ve narkolepsi hastası kişiler için tavsiye edilmemektedir.
  • Depresyon için tavsiye edilen meyan kökü, diğer ilaçlarla kolayca etkileşime girebilen bir bitkidir. Özellikle doğum kontrol haplarının etkisini azaltabilmektedir. Bu bitki, aynı zamanda kadınlarda doğurganlığı arttıran etkisi ile de bilinir.
  • Papatya çayı gibi bazı bitki çayları, hamilelere tavsiye edilmemektedir. Düşük riskini arttırdıkları belirtiliyor.
  • Depresyon tedavisinde kullanılan başlıca bitki çaylarından olan papatya çayı, bazı bünyelerde alerjik reaksiyonlara yol açabilmektedir. Kaşıntı, kusma ve mide bulantısı gibi yan etkileri de bulunmaktadır.
  • Alzheimer hastaları, depresyon ilacı kullananlar ve bipolar bozukluğu bulunanlar bitkisel ürün kullanmak için doktordan destek almalıdır.
  • Depresyonla ilgili bitkiler veya bitki çayları ile antidepresan ilaçlar, sakinleştiriciler, uyku ilaçları alınmamalıdır.
  • Alkol, depresyonu tetikleyen faktörlerin başında gelir. Ayrıca, depresyon için kullanılan bitkilerin özelliklerini de bertaraf ederek, etkilerini pasifleştirir.
  • Hamile ve emziren kadınlar, bitkisel depresyon kürleri hakkında doktor tavsiyesi almalıdır.
  • Bitkisel çaylar, kürler ve tabletlerde önerilen miktar ve dozajın dışına çıkılmamalıdır.
  • Bitkiler veya bitki çayları, depresyona ilk kullanışta sona erdirmez. Belirli bir süre veya depresyonun etkilerinin azaldığı zamana kadar kullanılması gerekmektedir.

Kaynaklar

Bu yazıda yer alan bilgiler hiçbir koşulda teşhis, tedavi niteliği taşımamaktadır. Sağlık sorunlarınız için öncelikle doktorunuza danışınız.

, ,

Bu yazıyla ilgili henüz yorum yapılmamış.

Bir cevap yazın