Disk Şişmesi Nedenleri

Disk Şişmesi Nedenleri

Omurgada, sinir kökü altında bulunan diskin şişmesi, sinirlere baskı yaptığından bel ağrısına ve ağrının kollarla bacaklara vurmasına neden olabilir. Ana nedenleri arasında fiziksel travmalar, ters hareketler ve yaşla birlikte disklerin dayanıklılığını kaybetmesi gösterilmektedir.

Omurgadaki sinir kökleri altında bulunan disk, çeşitli sebeplerle şişerek, bulunduğu bölgenin dışına taşar. Böylece çevresindeki sinirleri baskılayarak bel ağrısı başta olmak üzere bazı sorunlara yol açar. Ayrıca beldeki ağrının kollarda ve bacaklarda da hissedilmesine sebep olur. Disk şişmesi yaşa bağlı olabileceği gibi fiziksel travma ve ters bir hareketle de ortaya çıkabilir.

Disk Neden Şişer?

Omurların arasında bulunan diskler, yumuşak doku, lifler ve dış tabakadan oluşan bir yapıdır. Omurların çeşitli olumsuz durumlara maruz kalması disklerin şişmesine ve bölgesinden taşmasına yol açar. Diskin ödemleşmesi ve hasar görmesi olarak da tanımlanabilen disk şişmesi, iki omurga arasında mekanik bir basınçla diskin zarar görmesi durumudur.

Peki, disklerin şişmesine hangi sebepler yol açar?

  • Fiziksel Travmalar

Disk şişmesinin ana nedeni, fiziksel travmalardır. Trafik kazaları, spor yaralanmaları gibi onlarca sebeple oluşabilir. Bu tip travmalarda omurgaya aşırı yük biner. Bu durum disk üzerinde baskı oluşturarak diskin şişmesine sebep olur. Fiziksel travmalara bağlı disk şişmeleri, bel bölgesindeki disklerde yaygın olarak görülür; ancak travma bölgesine ve basıncın şiddetine göre boyun bölgesi disklerinde de şişme oluşabilmektedir.

  • Ters Hareketler

Günlük hayatta çalışırken, herhangi bir iş yaparken, yüksek bir yerden bir şeyler almaya çalışırken, ağır market poşetleri taşırken, eğilip ağırlık kaldırırken ve benzeri birçok hareketle disk şişmesi oluşabilir. Bu tür ters hareketler, omurgaya aşırı yük binmesine bağlı olarak disk şişmesine yol açabilir. Ters hareketler, “nucleus pulposus” adı verilen diskin ortasındaki yumuşak dokunun şişmesine sebep olabilmektedir. Bu durumda disk şişerek bölgesinin dışına taşar ve çevresindeki sinirlere baskı yapar.

  • Yaşlanma

Disk şişmesinin önemli bir gerekçesi de yaşa bağlı sebeplerdir. Yaşın ilerlemesi ile birlikte disklerin çevresindeki yumuşak doku sertleşmeye başlar. Bu durumda diskler şişebilir. Böylece diskler dış etkilere karşı daha savunmasız hale gelir. Bu soruna “dejeneratif disk hastalığı” adı da verilir. Diskin bulunduğu bölgede şiddetli ağrılara sebep olan bu sorun, ağrının kol ve bacaklara da sıçramasına yol açar.

  • Çeşitli Faktörler

Yorucu egzersiz ve sporlar, bel bölgesini aniden bükmeye zorlayacak hareketler, şiddetli hapşırma veya hapşırığı tutma, uzun süre bele baskı yaparak oturma, yüksek yerden atlama veya düşme, hareketsiz yaşam tarzı, yanlış uyku pozisyonu, obezite veya aşırı kilolar da disk bölgesine baskı yaparak şişmesine yol açabilmektedir. Ayrıca sigara ve alkol kullanımı da dolaylı olarak diskin dokularında hasara yol açmaktadır.

Disk şişmesinin sebepleri açısından şu noktalara da dikkat çekebiliriz;

  • Diskte bozulmalara veya dejenerasyona yol açan olaylar veya hareketler, belkemiğinin bel ve boyun bölgelerinde lordoz kavisinin kaybına yol açar.
  • Zamanla bel, sırt ve boyun bölgelerinde ciddi bozulmalar ve zayıflama ortaya çıkar ve diskin yapısı bozularak şişer veya bulunduğu bölgeden dışarı taşar.
  • Yaşlanma sürecinde ortaya çıkan “dejeneratif disk hastalığı”,disklerin esnekliğini yitirmesine ve emici özelliklerini kaybetmesine yol açar.
  • Diskin dış tabakasının sertleşerek kırılgan hale gelmesi ve diskin içindeki yumuşak jel kısmın kuruyarak büzüşmesi, disk şişmesinin en önemli sebeplerindendir.
  • Disklerdeki çeşitli hasarlar, kemik spuru (lezyonları) ve omurgayı destekleyen ligamentlerin (şeritlerin) kalınlaşması da disk fıtıklaşmasına yol açan faktörler arasında sayılmaktadır.
  • Bel ve omurga bölgesindeki kas ve eklemlerdeki bozukluklar, bel omurundaki dejeneratif artrit ortaya çıkması gibi sebepler de disk şişmesine katkı sunmaktadır.
  • Disk şişmesi, sinir kökünü baskı altında bırakır. Bu durum günlük fiziksel aktiviteleri engelleyerek çeşitli semptomlara yol açar.
  • Fıtıklaşmış diskler, işlevini kısmen veya tamamen yitirebilir. Sinir köklerinde daralma ve omurga esnekliğinde azalma ortaya çıkarır.
  • Disk şişmesi sonucu disk mesafesinde daralma, omur köşelerinde ve faset eklemlerinde “osteofit” olarak adlandırılan kemik spurlar ortaya çıkabilir.
  • Bu durum, disk mesafesini azaltarak ostefitler oluşturur ve sinir köklerinde ve ”nöral foramen” adı verilen kemik tünelinde baskıya yol açar.

Disk Şişmesi Belirtileri

Yukarıda saydığımız sebeplere bağlı olarak diski oluşturan dokular, halka şeklinde olan liflerin dışına çıkar. Disk maddesinin sinire dokunması bazı belirtilere yol açar.

Genel olarak “disk şişmesi” olarak tanımlanan bu durumun belirtileri şunlardır;

  • Bel ağrısı,
  • Bel uyuşukluğu,
  • Bel sertliği,
  • Bacak ağrısı
  • Bacaklarda kuvvetsizlik,
  • Vücut kuvveti kaybı,
  • Kas kuvvetsizliği,
  • Kas spazmı ve ağrıları,
  • Sinir ağrıları (siyatik),
  • Boyun ağrısı,
  • Kalça ve uyluk ağrıları,
  • El ve kol ağrıları,
  • Ayaklarda karıncalanma,
  • Yürüme zorluğu,
  • Göğüs ağrısı,
  • Bacak ve ayaklarda hissizlik…

Disk Şişmesi veya Disk Fıtığı Nedir?

“Disk şişmesi” sorunu, “disk fıtığı” veya “disk taşması” olarak da bilinir. Genel olarak “diskin çeşitli sebeplerle şişerek veya deforme olarak bulunduğu bölgeden taşması ve sinirleri baskılaması” sorunudur.

Bu çerçevede;

  • “Diskopati (bel fıtığı), disk rüptürü (disk hernisi), spinal stenoz (dar kanal) ve disk sekesteri (disk çıkıntısı) gibi sorunlar disk şişmesi veya disk fıtığı olarak da bilinen bağlantılı sorunlardır.
  • Prensip olarak “disk fıtığı veya taşması”, “disk taşası”, “taşmalı disk”, “yerinden çıkmış disk”, “disk çıkıntısı”, “iltihaplı disk” ve “kırık disk” gibi terimler disk şişmesi gibi sorunları da içine olan genel disk rahatsızlıklarıdır.
  • Tıp dünyasında “disk şişmesi” terimi yerine genellikle “disk herniyasyonu” veya “disk fıtıklaşması” terimi yaygın olarak kullanılmaktadır.

Disk şişmesi veya disk taşması, omurlar arasında bulunan disklerin deforme olarak bozulması veya yırtılarak omurga sinirleri ve omurga iliğini baskılaması durumudur. Bölgede, baskının durumuna göre çeşitli şiddetlerde ağrılara sebep olur.

Başka bir ifadeyle; diskin yukarıda sayılan sebeplerle ödemleşmesi sonucu dokuların ödeme tepki vermesi ve diskin sıkışması sonucu fıtıklaşması sorunudur.

Disk Şişmesi Tedavisi

Disk şişmesi için ameliyatlı veya ameliyatsız tedavi olanakları bulunuyor. Tedavi sürecinden sonra hasta, normal yaşantısına sorunsuz devam edebiliyor. Ancak omurgaları her türlü olumsuz fiziksel eyleme karşı korumak gerekiyor.

Diş şişmesi tedavisi için çeşitli kliniklerde özel teknikler kullanılabiliyor. En yaygın tedavi yöntemi, ameliyatsız çözümlerdir. Yeni tedavi yöntemlerinden büyük oranda olumlu sonuç alınmaktadır.

Disk taşması, çeşitli röntgen uygulamaları ile teşhis edilir. Bel ve bacaklarda fiziki muayene, bel esnekliği kontrolü, hareket kabiliyeti, bel sinirlerindeki hareketlerin kontrolü gibi teşhis uygulamaları da vardır. Duyu refleksleri ve kas kuvveti kontrolü gibi yöntemler de teşhiste kullanılabilen diğer yöntemlerdir.

Teşhisin ardından hasta öncelikle ameliyatsız tedavi uygulamalarına yönlendirilir. Hastaların ilk tedavilerinde ayrıca “anti-inflamatuar” ilaçlar verilebilir. Ayrıca, fizik tedavi de önerilebilmektedir. Spor ve egzersizler, iskelet sistemini hizalama teknikleri (kiropraktik), bedende titreşim uygulamaları ve etkin beden ortezleri gibi tedavi yöntemleri uygulanabilmektedir. Beli dinlendirebilmek için yumuşak bel korsesi de önerilebilmektedir.

İlk tedavi uygulamalarında şikâyetleri geçmeyen ve nörolojik bulguları devam eden hastalar için cerrahi müdahale gerekebilmektedir.

Bunları da Bilmelisiniz!

  • Diskler, omurgadaki omurlar arasında bulunur. Belkemiğinin her iki omuru arasında birer adet disk yer alır.
  • Disk, “nucleus pulposus” adı verilen yumuşak doku ve doku liflerinden oluşur.
  • Diski saran dış tabakaya da “anulus fibrosus” adı verilir.
  • Halk arasında bilinenin aksine disk şişmesi veya fıtığı, ağrı hissedilmeye başlandığı zaman oluşmaz.
  • Diskin fıtıklaşmasına yol açan süreç, bölgede çeşitli sebeplere bağlı dejenerasyonun sonucudur.
  • Omur diskleri şişmesi veya fıtıklaşması gibi sorunlar, her hastanın omurga yapısına ve çalıştığı işe göre değişik boyutlarda kendini gösterebilmektedir.
  • Disk şişmesi gibi omurgadaki diske bağlı sorunlarda bazı kaplıcaların termal suları tavsiye edilebilmektedir.
  • Ağır işlerde çalışan 40 yaş ve üzeri yetişkinler, disk fıtıklaşması riski altındadır.
  • Diskler, omurgaların amortisörü olarak da tanımlanabilir. Omurganın esnek yapısının temel taşıdır.

, ,

Bu yazıyla ilgili henüz yorum yapılmamış.

Bir cevap yazın