dogum-kontrol-hapi-nedir

Doğum Kontrol Hapı Nedir?

Doğum kontrol hapı, östrojen ve progesteron içeren, kadınların günlük olarak alabileceği ve olası bir gebeliği önlemeyi amaçlayan bir haptır.

Doğum Kontrol Hapı Nasıl Çalışır?

Kadınlar zaman zaman doğum kontrol hapı hakkında kafa karışıklığı yaşamaktadır. Çok basit bir şekilde bilinmesi gereken doğum kontrol haplarının hormonlardan yapıldığıdır ve bu haplarda yer alan hormonlar iki şekilde hamileliğin oluşmasını engellerler:

  1. Yumurtalıklardan yumurta çıkmasını engellerler. Hamilelikte sperm ile yumurta buluşmadığı zaman gerçekleşemeyecektir.
  2. Servikal mukusu kalınlaştırırlar. Bu da spermin yumurtalara gitmesini engeller.

Doğum Kontrol Hapı Nasıl Kullanılır?

Ülkemizde satılmakta olan doğum kontrol haplarının içerisinde 21 adet tablet bulunmaktadır. Adet kanamasının ilk 3 gününde, tercihen 1. ve 2. Gününde ilk kutuya başlanması gerekmektedir. Günde 1 adet alınan tabletlerin her gün aynı saatlerde alınması ideal olan kullanım şeklidir. Ancak gün içerisinde 2-3 saat değişikliklere uğraması çok büyük problem oluşturmayacaktır. 21 adet tabletin bitmesi sonrası ise 7 gün boyunca hiçbir tablet kullanılmamalıdır. 8. Gün ise ikinci kutuya başlanması gerekmektedir.

Doğum Kontrol Hapı Kullanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

  • En ideali bir kadın doğum uzmanı tarafından bu hapın yazılmasıdır. Çünkü hastanın kullanmaması gereken durumlar olabilir. Örneğin, hastada şiddetli migren atakları, aktif karaciğer hastalığı, aktif hepatit, damar tıkanıklığı problemi, damar içi pıhtılaşmaya bağlı emboli gibi riskleri varsa ya da kendisinde olmasa bile ailesinde bu tarz bir şey söz konusu ise kişiye doğum kontrol hapı verilmez.
  • Mevcut hamilelik ya da kanama varlığında kullanmadan önce kesinlikle muayene gerekmektedir.
  • İlk kullanıma mutlaka adet kanamasının ilk 3 gününde başlanması gerekmektedir. Özellikle ilk gününde başlanırsa daha efektif olacaktır.

Doğum Kontrol Hapının Yan Etkileri Nelerdir?

  • En sık görülen yan etki bulantıdır. Bunun sebebi de östrojen içermesidir. Çok şiddetli durumlarda ise kusma da görülebilir.
  • Yine östrojen sebebiyle baş ağrısı görülebilir.
  • Progesteron nedeniyle mantar gözlemlenebilir.
  • Sık tekrarlayan kutunun sonuna doğru da kaşıntı ve akıntı gibi şikâyetler görülebilir.
  • Hap kullanımının ilk aylarında lekelenme tarzı ara kanamalar görülebilir. Bu kanamaların ilk 2-3 kutudan sonra geçmesi beklenir. Eğer geçmiyorsa ya da şiddetli bir kanama gözleniyorsa mutlaka doktora başvurulmalıdır.
  • Bazı kadınlarda kilo alma problemi gözlemlenebilir.
  • Vücutta su tutulmasına neden olabilir.
  • En istenmeyen yan etkisi ise damar içi pıhtılaşmayı arttırıp buradan bir pıhtının çıkıp örneğin beyin damarlarından birisini tıkamasıdır. Bu sebeple geçmişinde ya da ailesinde bu tür olaylar olan kişinin kesinlikle doğum kontrol hapını kullanmaması önerilmektedir.

Doğum Kontrol Haplarının Kullanımı Hangi Durumlarda Bırakılmalıdır?

Doğum kontrol haplarının kullanılmaya başlaması ile birlikte migren nöbetleri, görme fonksiyonlarında bozukluklar, şiddetli baş ağrısı, göğüs ağrısı, ani sarılık gözlemlenmesi, şiddetli bacak ağrıları görülüyorsa bu hapların kullanımı hemen sona erdirilmelidir. Ayrıca ağır kaza sonrası ve ameliyatlar öncesi de doğum kontrol haplarının kullanımı bırakılmalıdır.

Doğum Kontrol Hapları Hangi Durumlarda Kullanılmamalıdır?

  • Aşırı kilo problemi yaşayanlar.
  • Daha önce damar tıkanıklığı problemi yaşamış olanlar.
  • Ailesinde akciğer embolisi, beyin damarlarının tıkanması gibi rahatsızlıkları geçirmiş olanlar.
  • Aşırı sigara içenler.
  • Şiddetli migren atağı yaşayanlar.
  • Kronik hepatit B gibi karaciğer hastalığı olanlar.
  • Sebebi bilinmeyen kanaması olan kişiler.

Doğum Kontrol Hapının Alınması Unutulursa Ne Olur?

Eğer bir gün unutulduysa ertesi gün iki tane alınmalıdır. Bunun sadece bir kez yaşanması koruyuculuğunu pek fazla azaltmaz. Ancak bu durum bir ay içerisinde birçok kez gerçekleşirse koruyuculuğu azalacaktır.

İkiden fazla tablet unutulması durumunda ise o zaman ertesi gün iki tane ondan sonraki gün de iki tane alınacaktır. Ancak bu sadece hormonal dengenin korunmasını sağlayacak, koruyuculuğu devam etmeyecektir. Böyle durumlarda da başka yöntemlerle gebelikten korunulması gerekecektir.

Doğum Kontrol Hapının Gebeliği Önlemesi Dışındaki Fonksiyonları Nelerdir?

Doğum kontrol hapı denilince şüphesiz ilk akla gelen gebelikten korumasıdır. Ancak bazı durumlarda bu haplar doktorunuz tarafından başka amaçlar için de tavsiye edilebilir. Bunlardan bazıları aşağıdaki gibidir:

  • Adet düzensizliği yaşayan kadınlarda adetleri düzene sokmak ve 28 günlük periyotlarda kanamanın olmasını sağlamak için kullanılabilir.
  • Doğum kontrol hapları adet kanamasının miktarını azaltmaktadır. Bu sebeple adet kanaması uzun ve yoğun olan kişilerde buna bağlı olarak görülen kansızlık problemi varsa, doğum kontrol hapı kullanımı önerilebilir.
  • Bazı kadınlarda adet sancıları çok yoğun yaşanmaktadır. Bu tür durumlarda doğum kontrol hapı sancıları azaltmak için kullanılabilir.
  • Bazı kadınlarda adet öncesi mutsuzluk, gerginlik, bulantı gibi sorunlar gözlemlenebilir. Doğum kontrol hapı kullanarak adet öncesi dönemlerin daha rahat geçmesi sağlanabilir.
  • Doğum kontrol hapları yumurtalıkların fazla çalışmasını baskılarlar. Bu sebeple de yumurtalık tümörü ya da basit kistlerin görülme olasılığını düşürürler.

Kaynak:

 

,

Bu yazıyla ilgili henüz yorum yapılmamış.

Bir cevap yazın