Hemoroid Nedir?

“Hemoroid nedir” sorusunun kısa cevabı, “Hemoroid, anüs ve alt rektum bölgesinde şişen ve iltihaplanan damarlardır”. Bu iki bölge kalın bağırsağın ve dolayısıyla sindirimin son kısımlarını oluşturur. Tuvalete çıktığınızda dışkı rektumdan, ardından da anüsten geçerek vücuttan atılır. Bu nedenle hemoroidi bulunan kişilerde büyük tuvalete çıkmak şiddetli ağrılara ve kanamaya yol açmaktadır. Hemoroidin iç ve dış hemoroid olarak 2 farklı çeşidi bulunur. İç hemoroid çoğunlukla kalın bağırsağın son kısmında şişen damarlar nedeniyle oluşur. Dış hemoroid ise anüs çevresindeki, cildin altındaki damarların şişmesi neticesinde görülür. Her iki hemoroid türünün belirtileri benzeşmekle birlikte dış hemoroidin belirtileri genellikle iç hemoroide göre daha şiddetlidir.

Hemoroid Yaygın Bir Sorun mudur?

Evet, hemoroid ülkemizde ve diğer ülkelerde oldukça yaygın olarak görülen bir rahatsızlıktır. Hatta yapılan bir araştırmaya göre insanların yaklaşık %75’i hayatının bir döneminde hemoroid sorunu yaşamaktadır. Hemoroid aynı zamanda hamilelik döneminde ve 50 yaş üstü yetişkinlerde sık görülür.

Hemoroidin Nedenleri Nelerdir?

Hemoroidin ortaya çıkması için bölgede bulunan damarların normalden daha fazla bir basınca maruz kalması gerekir. Bu gibi durumlar en çok kronik kabızlık ve hamilelik döneminde ortaya çıkar. Uzmanların hemoroid nedenleri arasında gösterdikleri durumlar ise şu şekildedir.

Kronik kabızlık veya ishal
Tuvalette ıkınmak
Uzun süreler tuvalette oturmak
Besin lifi bakımından yetersiz beslenme

Hemoroid nedenleri arasında gösterilen bir diğer durum ise, yaşlanmayla birlikte anüs ve çevresinde bağlayıcı dokunun zayıflamasıdır. Hamilelik döneminde ise karın bölgesinde artan baskının rektumun alt kısmında basınca neden olmasından dolayı hemoroid görülmektedir. Ancak kadınlarda hamilelik döneminde görülen hemoroid, doğumdan bir süre sonra kendiliğinden geçer.

Hemoroid Teşhisi Nasıl Konur?

Hemoroid belirtileri arasında en yaygın olarak görülenler; bölgede kaşıntı, tuvalete çıkma zorluğu, ağrı ve kanamadır. Doktor muayenesine gittiğinizde anüs ve rektum çevresinde fiziksel muayene yapıldıktan sonra teşhis konulabilir. Fakat hemoroidin bazı belirtileri (kanama gibi) sindirim sistemini ilgilendiren diğer hastalıklarla aynı olduğundan (kolon kanseri gibi) daha detaylı bir muayene ve bazı testler gerekebilir. Bu ekstra testler özellikle 40 yaşın üzerindeki hastalar için geçerlidir.

Hemoroid teşhisinde kullanılan bazı testler şöyledir;

Kolonoskopi: Esnek ve ucunda aydınlatma özelliği olan tüp şeklindeki boru anüsten ilerletilerek rektum bölgesi ve kalın bağırsağın üst kısımları görüntülü olarak incelenir.

Zigmoidoskopi: Kolonoskopi’ye benzer bir uygulama olan zigmoidoskopi ile rektum ve kolon incelemesi yapılır.

Baryum Röntgeni: Bağırsaklara röntgen filminde detaylı bir görünüm sunan “baryum” enjekte edilerek bölge kontrol edilir.

Hemoroid Belirtileri Nelerdir?

Anüs bölgesinde meydana gelen kaşıntılar hemoroidin ilk belirtileri arasındadır. İlerleyen hemoroid ağrıya, büyük tuvalet sırasında veya sonrasında kanamaya neden olabilir. Ağrılar kişinin tuvalete çıkmasını engelleyecek kadar şiddetlenebilir. Tuvalet sırasında ıkınma, kuru tuvalet kağıtlarıyla yapılan temizlik hemoroid ağrısını ve kanamayı arttırabilir.

Hemoroid hayatı tehdit eden ya da tehlikeli bir sağlık sorunu değildir. Belirtiler doğru beslenmeyle birlikte 3-4 güne kadar geçer. Bazı kişilerde herhangi bir belirtiye neden olmaz. Ancak büyüyen hemoroid daha sık kanamaya yol açabileceği için fazla kan kaybına ve dolayısıyla demir eksikliğine neden olabilmektedir.

Hemoroid Tedavisinde Hangi Yöntemler Kullanılmaktadır?

Hemoroid tedavisi için pek çok farklı yöntem bulunmaktadır. Ancak tüm bu tedavi yöntemlerinin ortak noktası, hastanın beslenme şeklinin değiştirilmesi ile başarıya ulaşabilmeleridir. Hatta hemoroid ameliyatı olsanız bile eski beslenme alışkanlıklarınıza devam ederseniz hemoroidin tekrar etme riski vardır. Beslenmenin düzenlenmesi kişinin kabızlık ve ishal gibi sindirim problemlerini en aza indirmeye yönelik olarak yapılır. Dışkı yoğunluğunu belirleyen besin lifi hemoroid için önerilen beslenme programlarında ilk sırada gelmektedir. Besin lifi bakımından zengin sebze, meyve ve tam tahıllı gıdalar daha sık tüketilmelidir. Ayrıca yeterli miktarda su içmek sindirimin doğru çalışabilmesi bakımından hayati rol oynamaktadır.

Evde uygulanan tedavi yöntemleri arasında, hemoroide neden olan damarların şişliğini alan, bölgeyi lokal olarak uyuşturarak ağrıları hafifleten ve kaşıntıyı azaltan merhemler oldukça popülerdir. Bu tip hemoroid kremlerini eczanelerde reçetesiz olarak bulabilirsiniz. Daha etkili hemoroid kremleri için doktorunuzdan tavsiye alabilirsiniz. Evde kullanabileceğiniz bitkisel kremler ve sindirimi kolaylaştıran bitki çayları yine uzmanların önerdiği çözüm yöntemleri arasında yer almaktadır. Ağrıların şiddetlendiği zamanlarda ise bölgeye soğuk kompres yapmak ya da sıcak suyla alınan duş damarların şişliğini azaltarak rahatlamanıza yardımcı olabilir. Ayrıca ağrıları azaltmak için ılık suyla doldurulmuş bir leğene oturmak hemoroid hastaları arasında yaygın olan bir yöntemdir.

Doktor tarafından yapılan müdahaleler ise 2’ye ayılmaktadır. Birinci kategoride cerrahi müdahale dışında kalan damarları kurutmaya yönelik uygulamalar bulunur. Bu yöntemlerle damarlar bantla, sıcak veya soğuk şoklarla kurutulmaya çalışılır. Son olarak ise, diğer tedavilere olumlu yanıt vermeyen ve aşırı büyümüş hemoroid için cerrahi operasyon (hemoroid ameliyatı) seçeneği yer alır. Nispeten kolay bir müdahale olan hemoroid ameliyatı sonrası hasta genellikle aynı gün taburcu edilmektedir.

Hemoroid Hastaları İçin Beslenme Önerileri

Hemoroidiniz varsa ve ağrılardan kurtulmak istiyorsanız öncelikle beslenme şeklinizi değiştirmelisiniz. Kabızlık ya da ishal yaptığı bilinen gıdalardan uzak durarak işe başlayabilirsiniz. Bol bol besin lifi tüketerek sindirime yardımcı olabilirsiniz.

Besin Lifi Bakımından Zengin Gıdalar

Aşağıda besin lifi içeren bazı gıdalar yer alıyor. Ancak bu gıdaların hepsi herkes için uygun olmayabilir. Yaş aralığınıza ve sağlık koşullarınıza uygun kişisel bir beslenme programı için bir uzmana danışabilirsiniz.

Fasulye
Tam tahıllı ekmek
Tatlı patates
Buğday kepeği
Soya fasulyesi
Soğan
Üzüm
Ispanak
Muz
Bezelye
Patates
Kepekli makarna
Badem
Elma
Portakal
Kabak
Erik
Kayısı
Mısır
Armut
Brokoli

Hemoroidden Nasıl Korunabilirim?

Sadece beslenmenizi değiştirmek bazı durumlarda yeterli olmayabilir. Hareketsiz bir hayatın, sık alkol, kahve ve çay gibi içecekler tüketmenin de hemoroid nedenleri arasında olduğunu unutmadan yaşam tarzınızı düzenleyerek kendinizi hemoroide ve daha pek çok hastalığa karşı koruyabilirsiniz.

Özellikle düzenli egzersizi hayatınızın bir parçası haline getirerek hemoroid dışında kalan kalp ve damar hastalıkları başta olmak üzere fazla kilo, tansiyon, kolesterol gibi ciddi hastalıkların önünü açan rahatsızlıkların riskini önemli oranda düşürebilirsiniz.

Yazının Satır Başları

Hemoroid anüs ve rektumda şişen damarlar nedeniyle oluşur
Hayati bir tehlikesi yoktur ancak yaşam kalitesini yükseltmek için tedavi edilmelidir
Doktor muayenesi sırasında tam teşhis için kolonoskopi yapılabilir
Beslenme şeklinin ve yaşam tarzının değiştirilmesiyle büyük oranda tedavi edilebilir
Evde uyguladığınız yöntemlerden sonuç alamıyorsanız mutlaka bir doktora görünün

Kaynaklar

Ameliyatlar, Basur, Hemoroid

Navigasyon