Moringa Çayı Nedir, Faydaları ve Zararları Nelerdir?

Uzakdoğu’nun şifalı bitkilerinden moringa, geleneksel tıbbi uygulamalarda yıllardır kullanılan, bilimsel olarak da faydaları kanıtlanan bir bitkidir.

Adını duymamış olabilirsiniz. Bilenlere faydalarını sorabilirsiniz. Oldukça şifalı bir bitki olan moringa, çay olarak tüketilebiliyor. Besleyici profilli bir bitki olan moringa, sağlığa birçok yararları bulunuyor. Güçlü anti-enflamatuardır, antioksidan ve doku koruyucu özellikleri vardır; ve daha niceleri… Son yıllarda “süper gıda” olarak popülerlik kazanmaya başladı. Moringayı tanımak için makalemize göz atmanız yeterli…

Moringa Çayı Nedir?

Moringa bitkisinin çayı, “moringa oleifera” türü ağacın yapraklarından üretilen bir çay çeşididir. Bu ağaç, “horseradish ağacı” ve “baget ağacı” olarak da bilinir. Hindistan, Pakistan, Bangladeş ve Afganistan’ın alt Himalaya bölgelerine özgü bir ağaç moringa oleifera ağacının yapraklarından elde edilir. Bu ağaç, günümüzde dünya çapında çeşitli tropikal ve alt tropikal bölgelerde de yetişmektedir.

Bitkinin besleyici yaprakları, güçlü antioksidan içerikli çay yapmak için mükemmel bir bileşendir. Potansiyel tıbbi özellikleri sebebiyle “mucize ağacı” ve “hayat ağacı” olarak adlandırılmıştır. Geniş besin içeriği sebebiyle “süper gıda” statüsü kazanmıştır.

Moringa yapraklarından geleneksel çay yapım işlemleri ile kısa sürede çay elde edilebilir. Yaprakları sıcak suya bol miktarda besin ve antioksidan bırakır. Böylece; enerji ve zindeliği teşvik eden faydalı bileşiklerle dolu ferahlatıcı ve lezzetli bir çay elde edilir.

Moringa ağacının yaprakları taze olarak toplanarak, düşük sıcaklıklarda kurutulur. Bunun sebebi, önemli besinlerin korunmasıdır. Kurutulmuş yapraklar daha sonra parçalanır veya kuru yaprak formunda tutulabilir. Çay poşetlerine de torbalanabilir.

“Moringa oleifera”, yakın zamana kadar çoğu ülkede bilinmiyordu; ancak asırlar boyunca özellikle Uzakdoğu’nun geleneksel bitkisel ilaçları arsında yer almaktadır. Dünyanın en eski tıbbi sistemlerinden biri olan Ayurvedik tıpta, 300’den fazla hastalık için tedavi alternatifi olabileceğinden bahsedilmektedir.

Moringa Çayının Faydaları Nelerdir?

Moringa bitkisinin faydalarından yararlanmanın en pratik yollarından biri, yapraklarını sıcak suda kaynatarak çok çeşitli besin maddelerini çay formu ile tüketmektir. Moringa çayı içmek, tabir yerinde ise “sağlık içmek” gibi görülür.

Moringa çayı; vitamin C, beta-karoten, kersetin ve klorojenik asit de dahil olmak üzere mükemmel bir antioksidan kaynağıdır. Bunların tümü serbest radikallerin neden olduğu oksidatif hasara karşı savaşmaya yardımcı olur. Zengin beslenme profilinin sağladığı faydalar, geleneksel inançlar ve tıbbi yöntemler dışında bilimsel araştırmalarla da desteklenmiştir.

Moringa çayının en önemli faydası; yüksek oranda antioksidan özelliğidir. Antioksidanlar, hücresel hasarı önleyen bileşiklerdir. Bu bileşikler; kanser ve yaşlanma gibi çeşitli önemli hastalıkların ortak mücadele maddeleridir.

Serbest radikaller; oksijen molekülleri ile etkileşime girdiğinde zararlı olabilen ve yaşamı tehdit eden hastalıklara yol açan hücresel bileşenlerle reaksiyona girebilen atom gruplarıdır. Antioksidanlar, serbest radikallere karşı bir savunma sistemi görevi görür. Antioksidan bakımından zengin içerikli bileşikler bulunan moringa çayı, vücudu hastalıklardan ve hastalığa yol açabilecek kanserojen maddelerden uzak tutar.

Moringa yaprakları, bitkilerde doğal olarak oluşan antioksidan bileşikleri olan “flavonoid” adlı antioksidanlarla doludur. Bu güçlü flavonoidler arasında “quercetin” ve “kaempferol” bulunur. Bu özelliği ile moringa; vücuda güçlü antioksidan sağlama kabiliyeti bulunan en güçlü yeşil çaylara eşit özellikler barındırır.

Bu mucize çayın diğer faydaları şunlardır;

• Tek bir bardak moringa çayı, enerji ve zihinsel berraklıkta artış sağlar.
• Kafein içermez; ancak en az kahve kadar enerji verir.
• Kadınlarda, menstrüel döngüler sırasında kramplar ve şişkinliğe karşı yardımcı olur.
• Erkeklerin fiziksel aktivite ve iş enerjisi bakımından dayanıklılık düzeylerini artırır.
• Gastrointestinal sağlığa karşı iyileştirici özelliği vardır.
• Bağırsak florasını iyileştirmeye yardımcı olur; gastrit, ülser ve mide kanseri gibi bakterilerle ilgili sindirim problemlerini önleyen antibakteriyel özelliklere sahiptir.
• Kan şekeri seviyesini düzenlemeye yardımcı olur.
• İçeriğindeki flavonoidler, fenolik asitler ve izotiyosiyanatlar kronik hastalıklara öncülük eden iltihaplanmaları önler.
• Arsenik toksisitenin etkilerini azaltmaya yardımcı olur. Antioksidan ve antienflamatuar özellikleri, kirli su ve hazır gıdalardan alınan güçlü kanserojen madde arseniğe uzun süre maruz kalma sonucu oluşan sağlık risklerini azaltır.
• Genel olarak kalp ve damar sağlığına faydalıdır. Kardiyovasküler sistemin korunmasını sağlar. Damarlardaki plak oluşumunu önlemede, kolesterol seviyelerini düşürmede ve kan lipidlerini düzenlemede etkilidir.
• Karaciğer, böbrek ve beyin gibi organların fonksiyonlarının korunmasına yardımcı olur; toksisite ve oksidasyon hasarlarına karşı korur.
• Bulantı, hazımsızlık ve ishal gibi sorunlara karşı etkilidir.
• Genel olarak, sağlık koşullarının geliştirilmesine yardımcı olur
• Vücutta kan dolaşımını artırır, koruyucu besinlerin emilmesini kolaylaştırır.
• Metabolizma üzerindeki uyarıcı etkisi sebebiyle vücudun daha hızlı kalori yakmasına yardımcı olur.
• Cilt sağlığı için tavsiye edilen bir çaydır.
• İçeriğindeki besinler, saçların düzgün gelişimini sağlar.

Moringa Çayı İçin İki Tarif

Moringa çayı yapmak için hasat edilmiş taze yapraklar, öğütülmeden veya toz haline getirilmeden önce oda sıcaklığında kurutulur. Bu kuru moringa yaprakları, olduğu gibi çay poşetlerine yerleştirilebilir. Taze moringa yaprağı çayı, hafif topraklı bir tada sahiptir.

Farklı tarifler önerelim;

Fincanlarınıza kahve yerine moringa yaprağı doldurmayı deneyin. Kahve makinenizde kahve için kullandığınız oranda moringa yaprağı tozunu kullanın. Makineyi suyla doldurun ve fincanınızı sağlıklı bir çay için hazırlayın!

Birinci tarif;

Daha karmaşık ve lezzetli bir moringa çayı isterseniz makineye yeşil çay, limon otu, limon kabuğu rendesi ve hindistancevizi sütü de katabilirsiniz. Tercih sizin; ancak denemeniz için şiddetle tavsiye edilen bir tarif olduğunu bilmenizde fayda var!

İkinci tarif;

Kurutulmuş bir miktar moringa yaprağı ve diğer şifalı bitkiler ile hazırlanabilecek bir çay tarifi;

Malzemeler; 3 parça zerdeçal kökü, 2 parça zencefil kökü, 5 bardak su, yarım taze limon ve bal.

Tarif; Zencefil ve zerdeçalı bir tencereye koyduğunuz su ile 1 saat kaynatın. Moringa yapraklarını ekleyerek, 15 dakika daha pişirin. Daha sonra bu karışımın suyunu süzün. Üzerine limon sıkın ve tercihinize göre tatlandırmak için bal ekleyin.

Afiyet olsun!

Moringanın İçeriği

Moringa yaprakları, çiçeklerde ve tohumlarda flavonoidler, polifenoller ve askorbik asit adı verilen antioksidanlar içerir. Yapraklar sadece mineraller, vitaminler ve fitokimyasallar ile değil aynı zamanda lif bakımından da zengindir, kalorisi düşüktür.

Kahve gibi doğal bir enerji artışı yeteneğine sahiptir; ancak kahvenin aksine moringa çayı kafein içermez. Enerji artırıcı etkilerini, özellikle magnezyum, potasyum ve B vitamini içeriği başta olmak üzere besin kombinasyonuna borçludur. Moringa çayının verdiği enerji, kahveden daha hafif ve daha uzun ömürlüdür. Uykusuzluk, genel rahatsızlık ve endişe gibi kafeinle bağlantılı yan etkilere maruz kalmak istemiyorsanız moringa çayı ile tanışmalısınız.

Moringadaki besin içeriği şöyledir;

• B2 vitamini,
• B6 vitamini,
• A vitamini,
• C vitamini,
• Demir,
• Potasyum,
• Kalsiyum,
• Proteinler,
• Flavonoidler (quercetin ve kaempferol gibi)…

Moringa Bitkisi Nedir?

Moringa bitkisinin Uzakdoğu ve Afrika ülkelerinde farklı türleri bulunmaktadır. Örneğin; “moringa oleifera”, Hindistan, Pakistan ve Nepal gibi Uzakdoğu ülkelerinde yaygın bir bitkidir.

Moringa; bakla, kök, kabuk, çiçek, tohum ve meyveleri yenebilen bir ağaçtır. Ancak son yıllarda kurutularak toz haline getirilmiş yapraklarından yapılan çay popülerdir. Toz halinde doğal bir ilaç olarak da kullanılabilmektedir.

Moringa türleri ve yetiştiği ülkeler şunlardır;

• Moringa arborea: Kenya
• Moringa borziana: Somali
• Moringa concanensis: Kuzey Hindistan – Nimmo
• Moringa Drouhardii: (Şişe ağacı): Güneybatı Madagaskar
• Moringa hildebrandtii: (Hildebrandt moringası): Güneybatı Madagaskar
• Moringa Longituba: Etiyopya ve Somali
• Moringa oleifera (M. pterygosperma): Yabanturpu (horseradish) ağacı: Kuzeybatı Hindistan, Nepal, Pakistan
• Moringa ovalifolia: Namibya ve Angola
• Moringa peregrina: (Yerli Afrika boynuzu): Mısır – Güney Sina
• Moringa pygmaea: Somali
• Moringa rivae: Kenya ve Etiyopya
• Moringa ruspoliana: Etiyopya
• Moringa stenopetala: Kenya ve Etiyopya.

Moringa Bitkisinin Faydaları Nelerdir?

Moringa bitkisi; diyabet, kalp hastalığı, anemi gibi hastalıkların tedavisinde ve bu hastalıklardan korunmak için yetiştiği ülkelerde nesiller boyu kullanılan küçük bir ağaçtır. Ayrıca; artrit, karaciğer hastalığı ve solunum, deri ve sindirim bozuklukları gibi hastalıklarda da tavsiye edilir. Moringa yaprağı, toz veya çay formu ile birçok hastalık için geleneksel bir ilaçtır.

Moringanın çeşitli formlarının sağlığa faydalarını şöyle sıralayabiliriz;

• Serbest radikallerle savaşır: İçeriğindeki antioksidanlar, serbest radikaller, oksidatif strese neden olan moleküller, hücre hasarı ve iltihaplarla (enflamasyon) mücadele eder. Yaprak ekstraktları (etken maddeleri); çiçek ve tohumların etken maddelerine göre daha yüksek antioksidan aktivite, daha fazla serbest radikalleri temizleme kapasitesi ve daha yüksek lipid, protein ve DNA oksidasyon inhibisyonu içerir. Bu sebeple, serbest radikallerin vücutta farklı organlarda hücrelere verdiği zararı ve bozulmayı önleyerek, bunların sağlıklı ve çalışır durumda kalmasını sağlar.

• Karaciğeri korur: Moringanın yaprak ve çiçekleri; oksijen, toksisite gibi faktörlerin yol açtığı çeşitli hasarlara karşı karaciğeri koruyan yüksek polifenol konsantrasyonları içerir. Karaciğer hasarını ve fibrozisini azaltabilir ve karaciğerde oksidasyonu tersine çevirebilir. Moringa içeriğindeki yağlar, karaciğer enzimlerini normal seviyelere geri döndürerek oksidatif stresi azaltır ve karaciğerdeki protein içeriğini artırır. Karaciğer; kan detoksifikasyonu, safra üretimi, fruktoz, yağ metabolizması ve besinlerin işlenmesinden sorumludur. Bu fonksiyonları yalnızca karaciğer enzimleri yardımıyla yerine getirebilir. Bu yüzden enzimlerin normal seviyelerde kalması hayati önemdedir. Örneğin, daha düşük seviyelerde hepatik enzimler kanı temizleme yeteneğini bozabilir.

• Beyin sağlığını destekler: Antioksidan ve nöro-güçlendirici aktiviteleri sebebiyle beyin sağlığını ve bilişsel işlevini destekler. Ayrıca, Alzheimer hastalığına karşı olumlu sonuçları olabileceği değerlendirilmektedir. E ve C vitaminleri bakımından yüksek içeriği, nöron dejenerasyonuna yol açan, beyin fonksiyonlarını etkileyen oksidasyonla mücadele eder. Aynı zamanda beyindeki nörotransmiterler serotonin, dopamin ve noradrenalin hormonlarını normalleştirebilmektedir. Bu da; bellek, ruh hali, organ fonksiyonları, stres ve haz gibi uyarılarda, depresyon ve psikoz gibi ruhsal durumlarda önemli rol oynar.

• İltihapla savaşır: İltihaplanma (enflamasyon); diyabet, solunum problemleri, kardiyovasküler hastalıklar, artrit ve obezite gibi kronik hastalıklara yol açabilir. Moringa, vücuttaki enflamatuar enzimleri ve proteinleri baskılayarak enflamasyonu azaltır. Yaprak konsantrasyonu, hücrelerdeki inflamasyonu önemli ölçüde azaltabilecek kapasitededir.

• Diyabet semptomlarını azaltır: Moringa yaprak tozu; şeker ve glukoz seviyelerini düşürmede ve diyabetik hastalıklarda oksidatif stresi düzenlemede etkilidir. Bu da kan şekerini ve kolesterolü düşürdüğü, hücre hasarına karşı koruma sağladığı anlamına gelir.

• Kardiyovasküler sistemi korur: Moringa yaprak tozu, özellikle kan lipid kontrolünde, arterlerde plak oluşumunun önlenmesinde ve kolesterol seviyelerinin düşürülmesinde faydalara sahiptir.

• Enfeksiyonlarla mücadele eder: Antimikrobiyal, antibakteriyel ve antifungal özellikler içerir. Bu içerikleriyle enfeksiyonlarla savaşır. Kan ve idrar yolu enfeksiyonları ve sindirim problemlerine yol açan bakterilerle karşı etkilidir. Ciltte enfeksiyonlara neden olan mantar türlerine karşı kullanılabilir.

• Yara iyileşmesini hızlandırır: Moringa yaprakları, tohumları ve kökleri, yaraların iyileşmesini sağlayan ve pıhtılaşma süresini azaltabilen özelliklere sahiptir. Çizikler, kesikler veya yaralardaki kanamaları durdurma süresini azaltır.

• Besin deposu: Moringa, zengin bir vitamin, mineral ve aminoasit kaynağıdır. Önemli miktarlarda vitamin A, C ve D; kalsiyum; potasyum ve protein içerir.

Moringanın Zararları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Aşırı miktarlarda tüketilen moringa çayı nadir de olsa bazı yan etkilere neden olabilmektedir;

• Moringa, bağışıklık hücrelerinde toksisite gösterebilir. Bu yüzde tohum ekstresi tüketiminden uzak durulması tavsiye edilmektedir.
• Büyük dozlarda laksatif etkilere sahip olabilir. Bu nedenle yemeklerde veya diyet programlarında kullanıldığında sindirim problemlerine yol açabilir. Tavsiye edilen doz günde 1 çay kaşığı kadardır.
• İshal, mide bulantısı ve mide ekşimesine yol açabilir.
• Antifertilite (döllenmeyi önleyici) özelliklere sahip olabileceği belirtilmektedir.
• Anne sütü üretimini artırmaya yardım ettiğine inanılsa da hamile kadınların moringa çayı içmeden önce doktora başvurması gerekir.
• Hamilelerde kasılmalara yol açarak rahim sıkışması ve pelvik ağrılara sebep olabilir.

Moringa Hakkında Anekdotlar

• Hindistan ve Filipinler’de besin takviyesi, zihin berraklığı ve genel sağlık için düzenli olarak moringa çayı tüketilir.
• Bir araştırmaya göre 50 gram moringa yaprağı yemek, diyabetlilerin kan şekeri düzeylerini yüzde 21’e kadar düşürür.
• Moringa çayının raf ömrünü uzatmak için çay poşetlerini serin ve kuru bir yerde saklayın.
• Taze moringa yapraklarını hava geçirmeyen bir cam kapta saklayın.
• Moringa ağacının farklı bölümleri yemek için de kullanılır.
• Yüzünüzün cilt sağlığı için moringa tozu sürebilirsiniz.