Potasyum Eksikliği Belirtileri

Canlılar için hayati minerallerden biri olan potasyumun eksikliği doğal olarak birçok sorunu tetikler. En fazla ise kalp ve kaslara olumsuz etkileri vardır.

Potasyum, hücreler ve organlar için stratejik elementlerden biridir. Potasyum eksikliği, diğer adıyla “hipokalemi”, herhangi bir sebepten bağımsız olarak görülebilir. En önemli sebebi, vücudun sıvı kaybetmesidir. Kas spazmları ve kalp ritim bozuklukları en önemli belirtilerdir. Detaylar makalemizde…

Potasyum Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Potasyum eksikliği (hipokalemi), kan dolaşımında normalden az seviyede potasyum bulunması durumudur. Elektrolit görevi gören minerallerden biri olan potasyum, kas, kas kası ve sinir hücrelerinin normal işlevlerini yerine getirmelerine yardımcı olur.

Yaşamı tehdit edebilecek riskler içeren potasyum eksikliği, tıbbi müdahale gerektirebilecek seviyelere çıkabilir. Genellikle vücuttan sıvı atılmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Vücuttan sıvı atılmasını sağlayan ilaçlar ve hastalıklar en önemli hipokalemi sebebidir.

Potasyum eksikliğinin en olumsuz etkisi kalp ve kaslar üzerinde görülür. Belirtileri de kalp ve kas rahatsızlıkları ile daha net olarak ortaya çıkar.

• Kalp: Vücuttaki tüm kaslarla birlikte kalp kaslarında da aktif rolü bulunan potasyumun normal seviyenin altında bulunması, özellikle kalp rahatsızlığı olanlar için riskli bir durumdur. Hipokalemi, kalp atışlarında düzensizliğe veya aritmiye sebep olabilir. Uzun süren ishal ve sürekli kusma gibi durumlar aşırı potasyum kaybına yol açar ve ileri düzeyde kalp krizi riski doğurur.

• Kas: Potasyumun kaslar üzerinde önemli işlevleri vardır. Eksikliği, doğal olarak bazı kas rahatsızlıklarına yol açar. Kaslarda spazm, kramp ve seğirmeler potasyum eksikliğinin belirtileridir. Kaslardaki iğne batırıyormuş gibi hisler de bu açıdan bir hipokalemi belirtisidir. Vücuttaki her kasta potasyum eksikliğinin belirtileri görülebilir; ancak bacak ve kol kaslarında daha çok rastlanır. Büyük oranda ve uzun süren potasyum eksikliği, kasların paralize olmasına ve bazı organlarda hasarlara yol açar. Kaslardaki sorunlarla bağlantılı olarak sindirim sistemi verimli çalışmaz ve uzun süren kabızlıklar görülebilir. Akciğerler üzerin de etkileri görülür ve bağlantılı olarak solunumda zorlanma yaşanabilir.

Potasyum eksikliğinde ayrıca şu belirtiler de görülebilir;

• susuzluk,
• saç dökülmesi,
• karıncalanma hissi,
• sivilceler,
• uykusuzluk,
• sık idrara çıkma,
• halsizlik,
• aşırı güçsüzlük,
• sürekli susama,
• depresyon,
• ruhsal sorunlar,
• huzursuzluk,
• zihin karışıklığı,
• ödem,
• yüksek tansiyon,
• kalp çarpıntısı,
• düşün tansiyon,
• letarji,
• baş ağrısı,
• mide bulantısı…

Potasyum Eksikliği Hangi Sorunlara Yol Açar?

Canlılar için hayati önemi bulunan bir mineralin eksikliği, doğal olarak bazı sorunların da temelini oluşturur. Potasyum eksikliğinin yol açtığı sorunlardan bazılarını şöyle sıralayabiliriz;

• Kalp ritmini bozar, kalbi yorar.
• Kalp damarlarının yıpranmasına yol açar.
• Kaslarda güçsüzlüğe sebep olur.
• Kas spazmı ve krampları ortaya çıkabilir.
• İştahsızlık ve yeme bozukluklarına yol açar.
• Halsizlik ve uyku hissine sebep olur.
• Depresyon ve sinirliliği tetikler.
• Deliryum veya halüsinasyonlara sebep olabilir.
• Karıncalanma ve uyuşukluk hissi verir.
• Uzun süren kabızlıklara yol açar.

Potasyum Eksikliği Sebepleri Nelerdir?

En büyük nedeni, sıvı kaybı, yeme alışkanlıkları ve beslenme düzensizlikleridir. Anoreksiya ve bulimia gibi yeme bozuklukları ve kusma hastalıkları, potasyum eksikliğinin en önemli sebepleri arasında yer alır. Sodyum bakımından zengin gıdaların tüketimi de potasyum eksikliğine yol açabilir. Besinleri kızartmak, potasyum içeriğini azaltır veya yok eder.

Diğer sebepleri de şöyle sıralayabiliriz;

• Kusma rahatsızlıkları
• Uzun süren ishaller
• Hipertiroid yani yüksek oranda tiroit hormonu üretimi
• Kansızlık hastalıkları
• Cushing hastalığı
• Kortizol seviyesi yüksekliği
• Hipofiz bezi tümörü
• İdrar sökücü (diüretik) ilaçlar
• Tansiyon ve kortizon ilaçları
• Böbrek hastalıkları
• Aşırı terleme
• Alkol tüketimi
• Conn sendromu
• Antibiyotik ilaçlar
• Aşırı şeker ve tuz tüketimi
• Laksatifler ve diüretikler
• Folik asit eksikliği
• Magnezyum eksikliği
• Dehidrasyon
• Kemoterapi tedavisi

Potasyum Eksikliği Nasıl Giderilir?

Vücudunuzda potasyum eksikliği belirtileri varsa ve bu teşhis konulmuşsa bu eksikliği gidermek için beslenme önerileri dikkate alınmalıdır. Vücuttan sıvı atılmasına bağlı olan potasyum eksiliğine karşı en önemli önlem, sıvı tüketmektir. Potasyum bakımından zengin gıdaların tüketilmesi, hipokalemiye karşı alınabilecek diğer doğal yöntemlerdir. Özellikle sinir sistemini korumak için her gün potasyum içeren gıdalar tüketilmelidir. Potasyum asetat, potasyum klorür, potasyum bikarbonat, potasyum sitrat ve potasyum glukonat gibi potasyum takviyeleri de tavsiye edilebilir.

Potasyum zengini gıdalardan bazıları şunladır; yeşil yapraklı sebzeler, turunçgiller, ıspanak, patates, muz, domates, brokoli, baklagiller, lahana, mercimek, süt ürünleri, avokado, kuru meyveler, kabuklu yemişler, fasulye, balık, yoğurt, tavuk, salatalık, pazı, somon balığı, morina balığı, kırmızı et, bezelye, kivi, kavun, maydanoz, nohut, mantar, havuç, pekmez, mango, sardalya, yulaf ezmesi, çikolata, rezene, pancar…

Potasyum içeren besinler yazısında potasyum içeriği yüksek yiyecekler hakkında daha geniş bilgi edinebilirsiniz.

Potasyumun Vücut İçin Önemi Nedir?

Vücuttaki her hücrede potasyum bulunur. Vücut fonksiyonlarında rol oynayan önemli minerallerden biridir. Kalsiyum, magnezyum ve sodyum ile birlikte vücuttaki dört ana elektrolitten biri de potasyumdur.

Potasyumun vücuttaki işlevlerini şöyle sıralayabiliriz;

• En önemli işlevi beyne oksijen gönderilmesini sağlamaktır.
• Sinir sistemindeki sinyallerin beyne iletilmesini sağlar.
• Kan basıncını düzenleyerek vücudun pH su dengesini korur.
• Karbonhidratlar ve proteinlerin sindiriminde rol oynar.
• Sindirim sisteminin düzenlenmesini sağlar.
• Kardiyovasiküler sistem için gerekli olan mineraldir.
• Kas kuvvetine destek olur.
• Sinir fonksiyonlarında rolü vardır.
• Hücre ve organların fonksiyonlarını yerine getirmelerine yardımcı olur.
• Merkezi sinir sistemini destekler.
• Kan basıncı seviyesini dengede tutar.
• Tansiyonda dengesizliklerini önler.
• Besinlerin hücreye girişini sağlar.
• Metabolizmayı hızlandırır.
• Felç oluşumunu engeller.

Günlük Potasyum İhtiyacı Ne Kadardır?

Günlük potasyum ihtiyacı, yaş durumuna göre değişiklik gösterir. Buna göre yaş gruplarına göre günlük potasyum ihtiyacı şu kadardır;

• 1-3 yaş arası bebekler için 3 gram
• 4-8 yaş arası çocuklar için 3,8 gram
• 9-13 yaş arası çocuklar için 4,5 gram
• 14 yaş ve üzeri için 4,7 gram
• Emziren kadınlar için 5,1 gram

Bunları Biliyor musunuz?

• Potasyum, “elektrolit” adı verilen bir mineral türüdür. Diğer elektrolitler arasında sodyum, kalsiyum ve magnezyum vardır. Elektrolitler, elektrik yükü taşır ve kalp de dahil olmak üzere vücudun elektriksel aktivitelerini kontrol eder. Ayrıca hidrasyon ve kas fonksiyonlarını da etkilerler.

• Vücuttaki hücrelerin yüzde 98’inde potasyum bulunur.

• Aynı zamanda bir element olan potasyum, yerkabuğunda en bol bulunan yedinci; insan vücudunda en bol bulunan sekizinci elementtir.

• Kimyasal sembolü “K” olan potasyum elementinin atom numarası 19, atom ağırlığı 39,09’dur.

• Potasyum eksikliği belirtileri, bazı hastalıkların belirtileri ile benzerlik taşır. Örneğin; susuzluk ve sık idrara çıkma gibi sorunlar diyabet belirtisi de olabilir. Bu sebeple doğru teşhis için diyabet ve potasyum testleri birlikte yapılmalıdır.

• Vücudun su kaybı, dolayısıyla potasyum kaybı anlamına gelir. Bu durum sürekli kullanılan bazı ilaçlar sebebiyle ortaya çıkabilir.

• Herhangi bir hastalık sebebiyle sürekli su kaybı yaşanıyorsa alternatif tedavi yöntemleri denenmelidir.

• Hücrelerde potasyum bulunduğu için bebekler ve çocuklar gelişim çağında potasyum bakımından zengin gıdalar tüketmelidir.

• Kalp krizine bağlı ölümlere potasyum eksikliği görülen kişilerde daha sık rastlanır.