Propolis, arıların salgıları ile kovanlarını hazırlarken kullandığı reçinemsi yapışkan maddedir ve arı reçinesi olarak da bilinir. Enfeksiyon tedavisinden bağışıklık sisteminin güçlendirilmesine kadar pek çok sağlık sorununa karşı faydaları ile özellikle Avrupa kıtasında uzun yıllardır doğal bir tedavi ürünü olarak kullanılmaktadır.
Bazı laboratuvar çalışmaları propolisin çeşitli enfeksiyon türleri üzerinde etkili olduğunu ortaya koymaktadır. stafilokok basili enfeksiyonu olarak adlandırılan enfeksiyonları yavaşlattığı görülmüştür. Ayrıca bağırsak enfeksiyonu ve ishale yol açan bir bakteri olan salmonella ile mücadelede kullanılmaktadır.
Propolisin etkili bir tedavi sağladığı diğer enfeksiyon türleri arasında idrar yolu enfeksiyonları, yine bağırsaklarda oluşan giardia ve ağız içinde oluşan bakteriler sayılabilir. Ağız içi yaralarından şikayetçiyseniz eczanelerde bulabileceğiniz propolis özü içeren ağız gargarası kullanabilirsiniz.
İltihap önleyici bir bileşen olan bioflavenoid yönünden zengin propolis iltihaplı yara tedavisinde de kullanılmaktadır. Yine faydaları konusunda daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmakla birlikte cilt mantarı ve nezle için faydalı olabileceği belirtilmektedir. 2002 yılında yapılan bir çalışma propolis içeren cilt kremlerinin küçük yanıkların tedavisinde etkili olduğunu ortaya koymakta.
2000 yılında yayınlanan diğer bir araştırma sonucunda propolisin cinsel yolla bulaşan genital herpesin yayılmasını yavaşlatmada etkili olduğu belirtilmiştir. Yayılması duran herpesin yol açtığı ağrılar ve yaralar propolis içeren kremlerle azaltılabilmiştir.
Propolisinin İçeriğinde Neler Vardır?
Propolis bir çeşit sakızdır. İçerisinde balmumu, bitki özü, salya ve kovanın bulunduğu civardaki bitkilerin çeşitli bileşenleri bulunur.
Propolisin Faydaları Nelerdir?
Diğer bütün arı ürünleri gibi düzenli olarak tüketildiğinde propolisin de insan sağlığı için pek çok faydaları mevcuttur. Koyu ve yapışkan kıvamda olan propolisin insan sağlığı için faydalarını aşağıda sizler için sıraladık.
Propolis Bakterileri Öldürür
Yapılan bir çalışma propolisin ağız sağlığındaki anti-bakteriyel özelliklerini incelemiştir. Özellikle kök kanalları ile ilgili olan bu çalışmada araştırmacılar propolis ile çok etkili bir anti-bakteriyel olan kalsiyum hidroksiti karşılaştırmışlardır. Sonuçlara göre bazı bakterilerin etkisizleştirilmesinde propolis, kalsiyumdan bile kaydedilir bir farkla daha başarılı olmuştur.
Propolis geleneksel olarak soğuk algınlığı ve üşütmeye karşı kullanılagelmiştir. Bu çalışmayla beraber propolisin vücudun geneli için de geçerli olabilecek güçlü bir anti-bakteriyel olduğu sonucu rahatlıkla çıkartılabilir.
Propolis Kan Basıncını Azaltır
Sağlıklı bir kalp için nitrik oksit çok önemli bir bileşiktir. Kan damarlarımızın iç duvarı, onları çevreleyen yumuşak kasları rahatlatmak için nitrik oksidi kullanır. Böylece damar genişlemesi meydana gelir ve kan akışı artar.
Yüksek kan basıncının oluşmasında kullanılabilir nitrik oksidin azlığı önemli yer tutar. Nitrik oksit olmasaydı kalp krizi geçirirdik. Nitrik oksit üretimini sınırlandıran ve tirosin hidroksilaz (TH) olarak isimlendirilen bir enzim vardır. İlk olarak propolisin TH enzimini azalttığını ve bu nedenle kan basıncını düşürdüğünü tahmin eden araştırmacılar bu tahminlerini doğrulamak için bir gurup fareyi “nitro arginin metil ester” denilen bir maddeyle 15 gün boyunca besleyip farelerin kan basınçlarının yükselmesini sağladılar. Sonraki 5 günde ise fareleri propolisle beslediler.
Bu deneyin sonucunda propolisin farelerde TH aktivitesini azalttığı kanıtlandı. Bu nedenle de araştırmacılar, propolisin kan basıncının dengelenmesine yardımcı olduğu sonucunu çıkarttılar.
Eğer hipertansiyon hastasıysanız, içeriğinde propolis bulunan çiğ bal tüketmeyi deneyebilirsiniz. Zira propolisin kan basıncını düşürdüğü araştırmalar sonucunda kanıtlanmıştır.
Propolis kemik hastalıklarının tedavisine yardımcı olur.
Propolisin sağlığımız için bir başka faydası da sağlıklı kemik dokusunun oluşumuna yardımcı olması ve onu korumasıdır.
Son zamanlarda araştırmacılar, propolisin çok güçlü bir bileşeni olan “Kafeik Asit Fenetil Ester” bileşiğinin, osteolitik kemik hastalıklarının ortaya çıkışını engelleyip engellemediği ve bu hastalıların tedavisine yardımcı olup olmadığı konusunda çalışmalar yapmışlardır. Neticede bu bileşiğin, kemik hastalıklarına sebep olan enflamatuar etmenlerin engellenmesinde oldukça etkili olduğu keşfedilmiştir. Hatta propolisin kemik erimesine yol açan osteoporoz gibi hastalıkların potansiyel tedavisine yardımcı olabileceği de öngörülmüştür.
Şayet kemik erimesi şikâyetiniz var ise ya da aileniz bu hastalık geçmişine sahip ise düzenli ve günlül propolis tüketmeniz akıllıca olacaktır.
Propolis Alerji Tedavisine Yardımcı Olur
Propoisin sağlığa yararlarından biri de mevsimlik alerjilerin belirtilerini şaşırtıcı derecede hafifletmesidir. Bilim adamaları, 2 hafta boyunca propolis ile besledikleri farelerin mast hücrelerindeki histamin salınımının gözle görülür oranda azaldığını gözlemlemişlerdir. Histamin sizi hapşırtan, gözlerinizi sulandıran ve burun akıntılarına sebep olan, yani kısaca hayatı size zorlaştıran bir bileşiktir. Piyasada alerji için satılan ilaçlar genelde anti-histamin ilaçlarıdır. Bu çalışmalarda propolisin histamin salınımını azaltma yoluyla alerjiye karşı etkin bir rahatlama sağlayabileceği açıkça görülmüştür. Bu nedenle alerji olunan mevsimlerde düzenli olarak propolis tüketmeniz sizleri rahatlatacaktır.
Propolis prostat kanseri hücrelerinin daha hızlı ölmelerini sağlar
Prostat kanseri erkeklerde sıkça teşhis edilen bir kanser türüdür. Ancak bu ölümcül hastalıkla ilgili ilginç bir olgu da propolisin bu tip kanserin ortaya çıkmasını (en azından deney tüpünde) önlemesi ve gelişimini yavaşlatmasıdır. Bilim adamları, propolisin kanser hücrelerini öldürebilmesi özelliğini, özellikle 2 prostat kanseri çeşidi üzerinde incelemişler ve olumlu sonuçlar gözlemlemişlerdir. Böylece propolisin prostat kanserini tedavi edici yönü de kanıtlanmıştır.
Propolis Kolon Kanseri Hücrelerini Öldürür
Son zamanlarda bilim adamları, propolisin hem anti-kanser hem de anti-mikrobik özelliklerini incelemektedirler. İlk olarak 4 farklı patojene propolis verdiklerinde, onun çok güçlü bir anti-mikrobiyel olduğunu gördüler. Bu da propolisi yıllardır soğuk algınlığı için kullanan insanların bu pratiklerini doğrulayan bir bulgudur.
Sonrasında ise propolisi kolon kanseri hücrelerinde denemişler ve propolisin kolon kanseri hücrelerini kangren yoluyla öldürdüğünü görmüşlerdir. Yani propolis kanserli hücrelere giden kan yollarını keserek onların ölümüne sebep olurken canlı ve sağlıklı hücrelere dokunmamıştır.
Kemoterapi bunun aksine hem sağlıklı hem de kanser hücreleri öldürür. Bu nedenle kemoterapi uygulamalarında olumsuz yan etkiler sıkça görülmektedir.
Sonuç olarak bu araştırma gelecek vaat etmektedir. Dünyada pek çok sağlıklı insan propolisin ve diğer bal ürünlerinin sağlığa olan faydalarını nesiller boyunca tecrübe etmişlerdir. Heyecan verici olan bu yeni araştırmalar, bazı insanların neden bu kadar uzun ve sağlıklı yaşadıkları ve bazı topluluklarda yüz yaşına ulaşmış insanların oranının neden bu kadar yüksek olduğunun işaretleri olabilir.
Propolis Besin Zehirlenmesine İyi Gelir
Yapılan bir çalışma propolisin besin zehirlenmesine neden olan bir mikroba karşı (16 Campylobacter jejuni) anti-mikrobik etkilerini analiz etmeyi amaçlamıştır.
Bilim adamları, propolisin, genelde besin zehirlenmesine sebep olan üç önemli mikrobun (C. jejuni, Enterobacter faecalis, ve Staphylococcus aureus) büyümelerini engellediğini gözlemlemişlerdir.
Aynı zamanda propolis, özellikle antibiyotiklerin etki etmediği durumlarda zararlı mikro-organizmalara karşı geleneksel bir terapi olarak kullanılabilir.
Propolis Zarar Görmüş Dişleri Korur
Dişlerdeki travmatik incinmeler, iltihaplanma ve benzeri bazı tedavi sonrası komplikasyonlara yol açabileceği için problem teşkil ederler. Bilim adamları dişlerde travmatik incinmeler sonrası propolis kullanımının inflamasyon riskini azalttığını ve böylece tedavi sürecine yardımcı olduğunu kanıtlamışlardır. Üstelik propolisin anti-inflamatuvar özelliği dişlerle de sınırlı değildir. Bazı eklem yangıları, kalp ağrıları, Alzheimer ve diğer pek çok hastalıkta inflamasyon görülmektedir. Bu nedenle düzenli olarak propolis tüketen insanlarda inflamasyona ile alakalı rahatsızlıkların görülme oranı da az olacaktır.
Sıcaktan Kaynaklı Stres ve Atletik Performans
Propolisin sağlığa faydalarının saymakla bitmez olmasının bir nedeni de onun anti-oksidanlarla dolu bir besin olmasıdır. Anti-oksidanlar, atletler gibi yoğun fiziksel aktivitelerde bulunan insanlar için elzemdir. Zira anti-oksidanların vücudun aşırı ısınmasını önleyici bir rolü vardır.
Vücudun aşırı ısınması, spor yaparken hissedilen yorgunluk ve susuzluğun temel kaynağıdır. 30 yarış bisikletçisi üzerinde araştırmalar yapan bilim adamları, propolisin spor yaparken vücudun aşırı ısınmasını engellediğini gözlemlemişlerdir. Bu nedenle özellikle yaz aylarında sporcuların propolis tüketmesi tavsiye edilir.
Propolis Siğillerin Tedavisi İçin Kullanılabilir
2009 yılı Kasım ayında “International Journal of Dermatology” dergisinde yayınlanan bir makaleye göre propolis siğil tedavisinde oldukça etkilidir.
3 ay boyunca 135 hasta üzerinde yapılan araştırmalarda ağız yoluyla alınan propolis hastaların yüzde 75 kadarının siğil problemini çözmüştür.
Propolis kullanımına başlamadan önce arıdan elde edilen doğal ürün alerjisi sık rastlanan bir sorun olduğu için öncelikle bir alerji testi yaptırmanız tavsiye edilir.
Propolis doğal olarak kovanlardan alınabileceği gibi tablet veya toz şeklinde aktarlarda ya da bitkisel ürün satışı yapan mağazalarda bulunabilir.
Kaynaklar
Evet arkadaşlar çok doğru propolis çok faydalı ama sadece propolis değil. Kestane balı, arı sütü, çiçek ve çam balları, polenler. Arı ürünlerinin hepsi çok yararlı hepsine sahip ve hepsini kullanan bir bireyin hasta olma riskinin neredeyse olmadığını söylüyorlar. Hatta bir Hadis-i Şerifte rabbimiz şöyle buyurmuş;”Ölümden başka her derde devadır”
Ben uzun zamandır araştırma yapıyorum birkaç site buldum hem bilgi hemde çok güzel ballı tarifleri yayınlıyorlar ben yazayım isteyen arkadaşımız olursa girsin baksın :)