rambutan

Rambutan Nedir, Faydaları Nelerdir?

Dünyanın en ilginç doğa ürünleri arasında geçen, ‘meyvelerin kralı’ olarak kendinden söz ettiren rambutan; tropikal, ekşimsi ve Güneydoğu Asya kökenli bir meyvedir.

Sapindaceae familyasından olan, elma büyüklüğündeki meyvenin ağacı da aynı isimdedir. Rambutanın latince ismi Cryptography olmakla beraber, sözlük anlamı da “çok saçlı, sık saçlı” anlamına gelmektedir. Gerçekten de rambutan meyvesinin dış kabuğu kırmızı ile sarı renkleri arasında değişir ve çok sık uzun tüylerden oluşur. Bu tüyler, görüntü itibariyle yanıltmamalı çünkü kırmızı tüyler, sanılanın aksine yumuşak uzantılardır.

Rambutan, gelişiminin her aşamasında yeşil olan, boyu 12 veya 20 metreye kadar uzayabilen bir ağaçtır. Yaprakları düzenli bir sırada, hafif tüylü, 10 veya 30 santimetre uzunluğundadır. Çiçekleri ise 2.5 veya 4 milimetre’ye kadar açan, beyazımsı sarı renklerdedir. Rambutanın çiçekleri doğadaki minik canlıları adeta bir partiye davet etmektedir. Çiçeklerin yaydığı aromalı keskin koku; özellikle arılar başta olmak üzere tüm böcekleri kendisine çeker. Rambutan ağacı, senede bir; biri büyük ve biri küçük olmak üzere iki kez meyve vermektedir. Rambutan ağacı, temel bakımı iyi yapıldığı takdirde her toprak tipinde kolaylıkla yetişebilmektedir. Bol yağış ve homojen bir hava nemi gösteren iklimlerde daha verimli üretim yapılabilir. Kaynaklara göre ağacın yaklaşık 200’e yakın çeşidi vardır. Yumurtaya benzeyen meyvesi yarı saydam ve hafifçe tombul bir yapıdadır. Tatlı ekşi lezzetinin yanı sıra çok yumuşak asidik bir aroması da vardır. Hatta genellikle tadı iri üzüme benzetilmektedir.

Tohumu, yaklaşık 1 ve 1.3 santimetre uzunluğundadır; kahverengi saten bir görünümdedir. Tıpkı meyvesi gibi hem çiğ hem de pişirelerek yenebilen tohumları, yumuşak bir atıştırmalık olarak tüketilmektedir. Çeşidine göre tadı mayhoş, tatlı veya ekşi olabilir. Meyve sert bir yapıda olduğu için ya emerek ya da ısırılarak yenilebilir. Ayrıca dünyanın bazı yerlerinde rambutan meyvesine salatalarda ya da robottan geçirerek püre şeklinde sofralarında yer açan kültürler de vardır. Uzun yıllar önce rambutan yetiştirerek geçimini sağlayan halk, tohumların zehirli olduğuna inanıyordu. Fakat günümüzde hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde, rambutan tohumunda herhangi bir toksik maddeye rastlanmadı.

Asıl toprakları Malaya yarım adası olan rambutan; Tayland, Malezya, Vietnam, Kamboçya, Filipinler gibi ülkelerde bolca tüketilmektedir. Bu ülkelerden yavaş yavaş Afrika ve Amerika’ya yayılan rambutan, dünya üzerinde yer alan tüm tropikal bölgelerde yetiştirilebilir. Kaynaklara göre, dünya genelindeki en yabani ve tür bakımından çeşitli olan rambutanlara Malezya’da rastlanmıştır. Türkiye’ye bakınca, ilk kez Alanya Ziraat Odası Meyvecilik Üretim İstasyonu’nda fidanları dikilen meyvenin, üretimi çok ilerlemiş olmasa da Antalya’nın Gazipaşa ilçesinde ve Mersin’de düzenli olarak yetiştirilmektedir.

Ülkemizde oldukça yüksek fiyatlara satılan rambutan, henüz semt pazarlarında bulunmamaktadır ve yalnızca lüks manavlardan temin edilebilmektedir.

Rambutanın Tarihsel Yolculuğu

Rambutanın geçmiş yolculuğuna dönersek, 13. ve 15. yüzyıllar arasında Arap tüccarların keşfi ile rambutanın Zanzibar ve Doğu Afrika’ya doğru yayıldığını söylemek mümkün. Hindistan’ın bazı yerlerinde sınırlı sayıda rambutan ekimi o dönemde başlamıştır. Daha sonra, 19. yüzyıla gelindiğinde, Almanlar Güney Asya’ya, ordan da Güney Amerika’ya bu tropikal meyveyi tanıttılar. Artık yavaş yavaş sahil kıyısı olan düzlük araziye elverişli ülkelerde rambutan yetiştirmeciliği yapılmaya başlanmıştı: Kolombiya, Ekvador Cumhuriyeti, Kosta Rika, Trinidad ve Küba. Kırmızı ekşimsi meyve dünyada giderek popüler hale geliyordu. 1912’lere gelince, Filipinler de Endonezya sayesinde rambutanı öğrendi. Onu takip eden senelerde ufak ufak yayılmalar devam etti ancak 1950’lere kadar dağıtımı oldukça sınırlıydı.

Rambutanın Faydaları

Serbest Radikallerle Savaş

Hücrelere zarar veren serbest radikalleri nötralize eden kuvvetli bir antioksidan ‘gallik asit’, rambutanda bol miktarda bulunmaktadır. Gallik asitin, sağlıklı hücrelere zarar vermeden kanserli hücreleri etkisiz hale getirmesinden yola çıkarak, rambutanın serbest radikallere karşı güçlü bir savaşçı olduğunu söyleyebiliriz.

Diyabet ve Ağrı

Diyabet hastalarının yaşadığı ağrıları dindirmede yardımcı olduğu söylenen rambutanın, özellikle ‘diyabet mellitus’ hastalığına karşı etkili olduğu bilinmektedir. Bunun dışında kolestrole de iyi gelmektedir.

Demir Deposu

Demir yönünden oldukça zengin olan rambutan, vücutta hemoglobin oluşumuna yardımcı olur. Demir, vücudumuz için yalnızca yararlı değil aynı zamanda da gereklidir. Anemi gibi bir çok sağlık sorunlarına sebep olan demir eksikliği için rambutan şifa niyetine tüketilebilir.

İyi Sperm Üretimi

Meyvenin içeriğindeki C vitamini sayesinde, sperm kalitesi yükseliyor ve sperm sayısı artıyor. C vitamini, spermlerin oksitlenmesini önlüyor ve testislerdeki hücreleri koruyor.

Kemiklere Destek

İçeriğindeki yüksek kalsiyum sayesinde, kemik ve kemik gelişimine; diş sağlığına olumlu etkileri vardır.

Işıl Işıl Bir Cilt

Rambutanın yapısında bulunan oleik ve eikosoid yağ asitleri, cildin yenilenmesine yardımcı olur ve cildi yumuşatır. Ayrıca meyve kısmının yoğun miktarda su içermesi cildin renginin düzenlenmesine ve parlamasına yardımcı olmaktadır. Bunun dışında rambutan ağacının yapraklarıyla hazırlanan bazı kürlerle saç maskeleri hazırlanmaktadır.

Kilo Vermeye Yardımcı

Lif oranı yüksek, kalorisi oldukça düşük olan meyve, kilo verme sürecinde ideal bir atıştırmalık olabilir. İçeriğinde bulunan yoğun su miktarı ile tokluk hissini uzun süre muhafaza etmeye yardımcı olur.

Kronik Hastalıklar

Rambutan, Asya’da dizanteri tedavisinin bir parçası olarak kullanılır. Bunun dışında bazı bölgelerde kronik ateş benzeri başka kronik hastalıkların tedavisinde rambutanın iyileştirici gücü olduğuna inanılmaktadır. Ayrıca rambutan meyvesinin başağrılarına iyi geldiği söylenmektedir.

Devam Eden Araştırmalar

Antioksidan deposu olan rambutanla ilgili araştırmalar dünyanın farklı yerlerinde sürmektedir. Henüz kanıtlanmış olmasa da araştırmaların aynı noktalarda buluştuğu birkaç ortak fikir vardır. Kaynaklara göre; vücutta oluşabilecek tüm kanser çeşitlerine karşı kuvvetli bir etkisi olduğu düşünülmekte ve bu konuda çalışmalar sürmektedir.

Rambutanın Zararı Var mı?

Bilinen bir yan etkisi yoktur. Ancak çekirdeğiyle yapışık olan meyvesini, mutlaka ayırmalı ve çekirdeğini yememelisiniz.

Bu yazıyla ilgili henüz yorum yapılmamış.

Bir cevap yazın