Ayakta Su Toplaması Neden Olur, Nasıl Geçer?

Ayakta su toplanması, vücuttaki küçük çaplı doku zedelenmelerine bağlı olarak epidermis (üst deri) ile dermis (alt deri) arasında su birikmesi ile oluşur. Ayak tabanında, topukta veya parmaklarda meydana gelebilir.

Ayakta Su Toplaması Neden Oluşur?

Tahrişe bağlı nedenler:

Ayakta su toplanmasının başlıca nedeni, ayağın formuna uygun doğru ayakkabının giyilmemesidir. Ayaklar ve ayakkabı arasındaki sürtünme sonucu açığa çıkan ısı ile ayakta su toplanır. Bir diğer neden de, ayağın hava almadan sürekli ayakkabının içinde kalmasıdır. Bu da, ayağın terleyip nemlenerek derisinin yumuşamasına sebep olarak oluşur. Aynı şekilde, dışarıdan ayakkabının içine su alınmasıyla da meydana gelebilir. Bu durumlar, genel olarak sürtünme, sıcak, kir, nem gibi sebeplerle ayakta tahrişe bağlı olarak oluşan su toplamalardır.

Tahrişe bağlı nedenlerden oluşan su toplaması, genellikle birkaç gün içerisinde kendiliğinden geçer. Bu süreyi kısaltmak ve ayağı rahatlatmak için yapılabilecek basit tedavi yöntemleri vardır. Eğer oluşan içi su dolu şişlik birkaç milimetre ise patlatılmayabilir ve kendi kendine iyileşmesine izin verilebilir. Ancak eğer su toplanan yerin çapı 5 milimetreye ulaşmışsa, şişlik steril bir şekilde patlatılarak ayakta toplanan su nazikçe çıkarılmalıdır. Böylece hissedilen ağrı da azalacaktır. Bu işlem, ucu yakılarak sterilize edilmiş bir iğne yardımıyla gerçekleştirilebilir. Steril olması, mikrop kapmaması ve sonradan enfeksiyon oluşmaması için son derece önemlidir. Ardından, sorunlu bölgeye lokal antisepsi (mesela, içinde baticon bulunan bir solüsyon) uygulanır. Bunun da ardından, antiseptik nemlendirici ayak kremi ile bölge nemlendirilerek iyileşmesi beklenir. Bölgenin hava ile teması kesilmemelidir, böylece iyileşme süreci hızlanacaktır.

Eğer, kabarcık zaten kendiliğinden yırtılmış durumdaysa, yine az önce sözü edilen yöntemler uygulanabilir ancak bu kez bölgenin temizliğine daha fazla dikkat edilmelidir. Yırtılan kabarcığın çevresi sıkça ılık su ile temizlenerek antibiyotik kremle nemlendirilmelidir. Yırtılan kısımlar kesinlikle daha fazla soyulmamalı, derinin kendi kendine atması beklenmelidir.

Önemli Not: Şeker hastalığı, HIV, kanser veya kalp rahatsızlıkları nedeniyle enfeksiyon kapma riski olanlar, ayaklarındaki kabarcığı kesinlikle patlatmamalıdır.

Tahriş harici nedenler:

Eğer su toplaması birkaç gün içerisinde geçmiyorsa ve kaşıntıya sebep olduysa nedeni bir çeşit mantar hastalığı, egzama veya bakteriyel rahatsızlıklar olabilir. Böylesi bir durumun tedavisi daha uzun sürelidir ve bu tip durumlarda muhakkak doktora başvurulmalıdır. Kabarcıklar, bir uzman olmadan patlatılmamalı, kulaktan dolma bilgilerle tedavi edilmeye çalışılmamalıdır.

Virüse bağlı su toplamalarda, tahriş nedeniyle oluşan su toplamalarındaki tedavi yöntemi yeterli olmaz; mutlaka virüs karşıtı ilaçlar da kullanılmalıdır. Bu sayede, sıvının enfeksiyona dönüşmesi önlenir.

Bakteriye bağlı su toplamalarında, hem ağızdan alınan antibiyotik ilaçlar hem de lokal olarak uygulanan antibiyotik ilaçlar kullanılmalıdır. Bu durumda, bölgede ıslak pansuman da kullanılır.

Eğer sorun genetik hastalıklardan veya bağışıklığa bağlı rahatsızlıklardan ileri geldiyse, bu durumda da ağızdan alınan sistemik ilaçlar kullanılır.

Mantar hastalıklarında da kabarcığın patlatılarak içindeki sıvının boşaltılması gerekir ancak bu doktor kontrolünde yapılmalıdır. Çıkan sıvının şeffaf olması iyi bir şeydir. Eğer bulanık bir sıvı söz konusuysa, bu hastalık habercisi olabilir.

Enfeksiyon riski, ayaktaki bölgesel sorunu tüm vücuda taşıyabileceğinden, rahatsızlık hissinin olduğu kızarık ve şişmiş bölge hızlıca tedavi edilmelidir. Basit olmayan tüm su toplamalarında hekime başvurulması gerekir.

Önlem ve Tedavisi

Ayakta su toplaması oluşmaması veya oluşan kabarcığın nasıra dönüşmemesi için nelere dikkat edilmelidir?

• Ayaklar, vücudun tüm yükünü kaldıran, çok aktif organlardır. Onların sağlığını korumak için öncelikle ayakkabı seçimine dikkat edilmelidir. Ayağın yapısı iyice analiz edilerek, adımların nasıla atıldığı da belirlenerek (düz basma, topuğa basma vs.), parmak formu da dikkate alınarak en doğru ayakkabılar giyilmelidir. Ayakkabının astarının hava almasına dikkat edilmelidir.

• Ayaklar, ayakkabının içinde çok fazla hareket etmemelidir. Ayakkabı, ayağı rahatça sarmalı, ne sıkışma yaratmalı ne de boşluk bırakmalıdır. Sürtünme yaratmayan ve ayağı kavrayan bir ayakkabı seçilmelidir.

• Ayakkabıyla birlikte çorap seçimi de çok önemlidir. Ayaklar çok terleyen yapıdaysa, pamuklu veya merserize çoraplar tercih edilmeli ve çorabın ayağın terini emmesi sağlanmalıdır.

• Ayakların aşırı sıcak veya nemle teması engellenmelidir.

• Gün içinde çok fazla ayakta kalınmamalıdır.

• Özellikle spor yapılacağı zaman, terlemeyi engelleyecek özel çoraplar tercih edilmelidir.

• Ayak derisi çok yumuşaksa çift çorap giyilerek sürtünme engellenebilir.

• Vücudun herhangi bir yerinde mantar bulunuyorsa, bu ivedilikle iyileştirilmelidir. Mantarın ayakkabı içinde yayılma olasılığının da bulunduğu dikkate alınarak hijyene özen gösterilmelidir. Bunun önüne geçmek için kullanılan kıyafet ve eşyalar sıkça dezenfekte edilebilir.

• Ayaklar her gün yıkanarak temizlenmelidir.

• Sporcular, ayak sağlığına daha çok dikkat etmelidir. Vücutlarında ardışık olarak oluşan travmalar sebebiyle, daha sık ayakta su toplaması yaşayabilirler.

• Rahatsız ayakkabılarla konforsuz şekilde ve uygunsuz zeminlerde yapılan aşırı sık ve uzun yürüyüşlerden kaçınılmalıdır.

• Ayaklar kuru ve serin tutulmalıdır.

• Aynı ayakkabılar her gün üst üste giyilmemeli, değişik ayakkabılar tercih edilmelidir.

• Her gün topuklu ayakkabı giyilmemelidir.

• Yazın, ayağın hava almasını sağlayan açık ayakkabılar ve terlikler tercih edilmelidir.

• Banyo sonrasında ayakları iyice nemlendirmek gerekir.

• Ayaklar sık sık masaj yapılarak nemlendirici kremler yardımıyla nemlendirilmelidir.

• Su toplanmasının sonrasında istirahat edilmelidir. Mümkünse bir süre yürünmeden veya fazla hareket etmeden dinlenilmelidir.

• Eğer, su toplanmasına neden olan belirli bir aktiviteye devam edilmesi zorunluysa ve istirahat edilemeyecekse, kabarcığın etrafı iyice temizlenerek yumuşak bir bezle kapatılabilir. Ancak bez o noktaya iyice sabitlenmelidir ki, ayak daha fazla sürtünme yaşamasın ve enfeksiyon oluşmasın. Bu şekilde aktiviteye kısa bir süre daha devam edilebilir. Aktivite sonlandıktan sonra, bez oradan kaldırılmalı ve ayağın hava almasına izin verilmelidir.

• Uzun yürüyüşlere çıkılacağı zaman, ayak parmakları arasına pamuk konabilir ve ayağın bütününe pudra sürülebilir.

• Aloa vera, doğal bir nemlendirici ve E vitamini kaynağı olduğu için, ayak nemlendiricisi olarak tercih edilebilir. Veya, içerisinde aloa vera olan hazır kremler kullanılabilir.

• Yeşil çay, ağrı ve şişlikleri hafifletir. Aynı zamanda anti inflamatuardır. Ayrıca, cildin kendini yenilemesine de yardımcı olur. Bu nedenle, çeşitli nedenlerle şişmiş veya rahatsız hissettiren ayaklara, sıcak suda demlenmiş yeşil çay poşetleri uygulanabilir. Poşetin ılıması muhakkak beklenmelidir. Bu sayede, su toplanması henüz gerçekleşmeden önüne geçilebilir.