darjeeling-cayi

Darjeeling Çayı Nedir, Faydaları Nelerdir?

Hindistan’ın en değerli ihracatlarından biri, mecazi ve tam anlamıyla darjeeling çayı… “Çayların şampanyası” olarak kabul edilen nadide, siyah bir çay

Darjeeling çayı, kusursuz lezzetinden dolayı dünya çapında yüksek fiyatlarla pazarlanıyor. Misket üzümü aroması ile seçkin ve hoş bir aroması vardır. Doğru demlendiğinde demi çok açık bir renk verir. Açık demi ve aroması sebebiyle “çayların şampanyası” olarak adlandırılır. Yetiştirme şartları, zor ve kısa hasat dönemi sebebiyle benzer çaylara oranla daha pahalıdır. Dünyadaki en saf ve en ayırt edici çaylar arasında yer alır. Muscat şarabına benzeyen, tatlı, bitkisel, yosunlu, meyvemsi ve turunçgil lezzetleri sergilemesine rağmen tatlandırıcı nüanslara sahiptir.

Darjeeling çayının ne olduğunu, niçin özel olduğunu ve sağlığınız için neler sunabileceğini merak ediyorsanız makalemizi okumaya devam edin!

Darjeeling Çayı Nedir?

Darjeeling, Hindistan’ın Batı Bengal eyaletinin kuzeydoğusundaki Himalaya Dağları’nın Darjeeling bölgesine özgü siyah bir çaydır. Adını da bu bölgeden alır. Himalayalar’ın eteklerinde 600 ila 2000 metrelik rakımlarda yetişir. Darjeeling bölgesi genellikle siyah çay çeşitleri ile ün yapmıştır; ancak bu bölgede aynı zamanda çok kaliteli beyaz, yeşil ve oolong çayı çeşitleri de yetişir.

Dünyanın en iyi çayı” olarak kabul edilen darjeeling, her bitkiden sadece en iyi iki yaprak toplanarak elde edilir. Çayın en tepesindeki filizin altın ve beyaz renkli yaprakları vardır. Darjeeling, bu yapraklardan elde edilir. Bu yapraklar, bitki kalitesinin en yüksek olduğu mevsimde toplanır.

Dağ güneşinin güçlü ışınları ve düşük gece sıcaklıkları, çay yapraklarının yavaş büyümesine yol açar. Bu durum, darjeelinge özgü yumuşak aromanın kaynağıdır. Bu sebeple kalitesi oldukça yüksektir ve pahalı çaylar arasında yer alır.

Darjeeling, Himalaya eteklerinin serin ve nemli iklimde yetişir. İklim şartlarının yanında toprak, yağış ve eğimli arazi gibi etkenler, çaya özgü “misket üzümü” tadını verir. Yüksek rakımlarda yetişmesi ve yaklaşık 6 ay çay bitkilerinin kar altında kalması en önemli özelliğidir.

Yetiştiği bölgenin iklim ve toprak şartları nedeniyle demi ve kokusu diğer siyah çaylardan farklıdır. Kahverengi, yeşil ve siyah renkli çayların karışımı kendine özgü bir rengi vardır. Çayın tepesindeki filiz oranı arttıkça çayın kalitesi ve lezzeti de artar. Çay yaprakları, hafif ve kabarıktır. Bu yüzden çay hazırlanırken hacimce daha fazla yaprak kullanmak gerekir. Açık bakır renginde ve siyah çay kategorisinde yer alan darjeelingin sertlik seviyesi orta düzeydedir.

Çayın ilk hasadı mart sonundan mayıs aylarına kadar yapılır ve bu dönemde toplanıp kurutularak en değerli darjeeling çayı elde edilir. İkinci hasat dönemi, haziran ayından ağustos ortasına kadardır. Üçüncü hasat, ekimden kasım ayına kadar toplanan çayları kapsar. Hasat geciktikçe taze çay yapraklarının sayısı azalır ve çaydaki hassas aromalar kaybolur.

Çay deminin rengi, hasat dönemi ile ilişkilidir. Bahar aylarında hasat edilen darjeeling, sarı saman rengindedir. Hasadı yaz aylarında yapılan çayın demi altın sarısı rengini alırken, sonbaharda hasat edilen çaydan koyu kehribar renginde bir dem elde edilir. Ayrıca, baharda hasat edilen darjeeling çayı çiçeksi bir lezzete bürünürken, yaz aylarında hasat edilen olgunlaşmış çay, misket üzümü aroması verir. Tazeliğinden dolayı normal çaylara nazaran daha acı bir tadı vardır.

Darjeeling Çayının Faydaları Nelerdir?

Darjeeling çayı, güçlü antioksidan ve flavonoid bileşenleri içerir. Bu bileşenler, hücre hasarını önleyerek, kalbi korur ve kanser riskini azaltır. Aynı zamanda C ve K vitaminleri, kalsiyum, potasyum, manganez ve magnezyum gibi çok sayıda vitamin ve mineral de barındırır.

Güçlü antioksidanlar içeren darjeeling çayında “theaflavinler” ve “thearubigin” adlı kompleks bileşenler de bulunur. Araştırmalar, kan kolesterol seviyelerini düşürdüğünü, arterleri genişlettiğini, organlara kan akışını artırdığını ve kardiyovasküler hastalık riskini azalttığını ortaya koyuyor.

Darjeeling çayının içerdiği bileşenlerle bağlantılı potansiyel faydaları şunlardır;

  • Darjeeling çayı, kafein içerir. Bu sebeple metabolizmayı hızlandırarak, sindirimi destekler. Bağırsak florasının iyileşmesine yardımcı olur. Mide ekşimesi ve ishal gibi problemleri hafifletir.
  • Metabolizmayı hızlandırmayla bağlantılı olarak besin sindirilmesini destekleyerek, kilo vermeye yardımcı olur. Hızlı sindirim, yağlı yiyeceklerin kısa sürede emilmesini engeller. Bu gibi etkileri sebebiyle sağlıklı bir egzersizle birlikte kilo vermeyi destekler.
  • Kabızlığı önleyerek dışkı atığını daha verimli bir şekilde temizler.
  • Bağışıklık sistemi için olumlu etkileri olan darjeeling, soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklara karşı vücudu korur. İçerdiği “theanine” enzimi birçok enfeksiyonla savaşır.
  • Çaydaki antioksidanlar, kötü (LDL) kolesterol düzeylerini düşürerek, kalbi korur. Ayrıca, serbest radikalleri, zararlı kimyasallara dönüşmeden etkisiz hale getirir.
  • Darjeeling çayı kanserin önlenmesine yardımcı olabilir. Antioksidan mekanizma yoluyla tümör gelişimini önlemede güçlü olan polifenolik bileşikleri içerir. Ayrıca, hücresel mutasyonların sıklığını önleyen veya azaltan anti-mutajenik özelliklere sahiptir.
  • “Polifenol” adı verilen güçlü antioksidan bileşikleri içeren darjeeling çayının beyin üzerinde nöro-koruyucu etki sağlayabileceği belirtilmektedir. Bu bileşikler ayrıca serbest radikallerin neden olduğu hücresel hasarı da engeller.
  • Günde en az üç kez darjeeling çayı içmek dişleri güçlü ve sağlıklı tutmaya yardımcı olur. Dişleri aşındırmaz, ağızdaki pH’ı değiştirir ve dişeti hastalığına neden olan bakterileri önlemeye yardımcı olur.
  • Diş çürüğüne sebep olan bakterilerin büyümesini engeller. Dişlerde boşluk oluşumunu (kavite) azaltarak, bu bölgelerde bakteri oluşumunu azaltır.
  • Genel mide sağlığı için ideal bir çaydır. Ülser ve mide kanseri gibi ciddi hastalıkların oluşma riskini azaltır. Mide rahatsızlıklarında önemli bir rol oynayan “helicobakter pylori” bakterisinin üremesini engeller.
  • Bağırsak bütünlüğü için gerekli olan yararlı bakterilere zarar vermeden “H. Pylori” bakterilerinin üretimini etkili bir şekilde inhibe edebileceği belirlenmiştir.
  • Darjeeling çayı, “quercetin” adlı antioksidan bileşeni bakımından zengindir. Aynı zamanda önemli bir fitokimyasal olan “flavonoid” içerir. Bu bileşenler, kalp krizi ve felç gibi risklere karşı etkilidir.
  • Magnezyum içeriği sebebiyle kemik ve diş sağlığını destekler. Kemik yoğunluğunun artmasına yardımcı olur.
  • Kafein içeriği ile zihinsel uyanıklığı destekleyen darjeeling, hafıza ve bilgi yeteneklerini artırmaya yardımcı olabilir.
  • Düzenli olarak darjeeling çayı tüketmek, kalp hızı ve kan basıncına etki etmeden stresi önler.
  • Antioksidan ve flavonoid içeriği sebebiyle ruh halini olumlu etkiler. Kasların ve eklemlerin daha iyi çalışmasını sağlar.

Darjeeling Çayının Yan Etkileri Nelerdir?

Darjeeling çayının bazı durumlarda olumsuz etkileri olabilmektedir. Yan etkileri sınırlı olmakla birlikte fazla tüketmeyle ilişkilidir. Normal miktarlarda tüketildiğinde ciddi bir yan etkisi görülmemektedir.

Bununla birlikte;

  • Enerji veren darjeeling çayı, kan basıncını artırabilmektedir; ayrıca, kalp atışı düzenini bozabilmektedir.
  • Mide asidini artırarak sindirim sistemi problemlerini tetikleyebilir ve mide bulantısına yol açabilir.
  • İdrar yoluyla daha fazla sıvı atılmasına yol açarak, dehidratasyona neden olabilir. Böylece diüretik etkileri teşvik eder.
  • Sindirim sistemi kaslarını uyararak ishale neden olabilir.
  • İçeceğindeki kafein, fiziksel ve psikolojik bağımlılığa yol açabilir.
  • Yaşlılarda hipokalemiye veya düşük kan potasyum düzeylerine yol açar.
  • Kafein içeriği sebebiyle hamile ve emziren kadınlara tavsiye edilmiyor.
  • Günde 2 bardaktan fazla tüketilmemesi tavsiye ediliyor.

Darjeeling Çayı Nasıl Demlenir?

Demlendiğinde ıhlamuru andıran, bakırımsı bir tadı vardır. Çok açık bir dem verir. Buna rağmen buruk ve kendine özgü doğal bir çiçeksi aromaya sahiptir.

Çayı hazırlamak için şu demleme yöntemi kullanılabilir;

  • İki çay kaşığı darjeeling çayı hazırlayın.
  • 100 derece sıcaklıktaki 250 ml suyun üzerine ekleyin.
  • 5 dakika demlenmesini bekleyin.
  • Çay yaprakları 1 kez demlenebilir.
  • Tercihe göre bal ve limon eklenebilir.

Bunları Biliyor musunuz?

  • Darjeeling çayı, Hindistan’ın ilk Korunmuş Coğrafi İşaret (PGI) ürünüdür.
  • Çay uzmanları tarafından “birinci sınıf çay” olarak kabul edilir.
  • İngiltere Çay Konseyi, darjeeling çayını, muscat (moscato) şarabına benzeyen tadı ve berrak demi sebebiyle “çayların şampanyası” olarak tanımlamaktadır.
  • Her yıl sınırlı miktarlarda üretildiği için genellikle sadece çay tutkunları tarafından tüketilir.
  • Dünyanın en fazla aranan çaylarından olan darjeeling, her yıl yaklaşık 10 bin ton üretilmektedir.
  • Darjeeling çayı özellikle çikolata, baklava, cheesecake, sütlü ve vanilyalı tatlılar ile tercih edilir.
  • Hindistan’da dünyanın en yüksek noktası Kançencunga (8586 m.) bölgesindeki kendine özgü çay tarlalarına Himalaya demiryolu ile ulaşılabilir.
  • Antik tren, bu bölgedeki Darjeeling’e ulaşmak için vadilerden ve dağlardan dolanır.
  • Darjeeling tepelerinde Hindistan’ın Çay Kurulu tarafından darjeeling çayı üretme hakkına sahip olan 87 çay bahçesi vardır. Bu bahçeler, 17 bin 500 hektarlık bir alanı kaplar.
  • 87 bahçede darjeelingin yetiştirildiği bazı çalılar, 150 yıl kadar eskidir.
  • Darjeeling ilçesi halkının yüzde 50’si çay yetiştirir.
  • Bu bölgede üretilen çay ağırlıklı olarak İngiltere, Avrupa ülkeleri ve Japonya’ya ihraç edilmektedir.
  • Bazı darjeeling çaylarının kilogramı 850 dolardan satılmaktadır.

Bu yazıyla ilgili henüz yorum yapılmamış.

Bir cevap yazın