Dizkinezi; bir tür nörolojik bozukluğu ifade etmek için kullanılan tıbbi bir terimdir. Diskinezi hastalığı olan kişiler istemli kas hareketlerini gerçekleştirmekte zorlanırlar, kas kontrolleri zayıftır veya kas hareketleri üzerinde herhangi bir kontrolleri yoktur. Belirgin tikler ve istem dışı kas hareketleri hastalığın teşhisini kolaylaştırır. Tardif, tremor, distoni, kore ve myclonus olmak üzere diskinezi’nin 5 ana türü bulunmaktadır.
Tardif Diskinezi
Tardif diskinezi genellikle ilerleyen yaşlarda ortaya çıkar. Bazen trifluoperazin, haloperidol, metoklopramid ve flufenazin gibi antipsikotik ilaçların yan etkisi olarak görülebilir. İstemsiz kas hareketleri genellikle hastanın yüzünde meydana gelir. Belirtileri arasında anormal dil hareketleri, çenenin buruşması, çiğneme gibi kontrol dışı kas hareketleri bulunmaktadır. Bazı durumlarda kişi ilaç kullanımını bıraksa da tardif diskinezi kalıcı olabilir. İlaçlar ne kadar uzun süre kullanılmışsa diskinezi riski o kadar artar.
Tremor Diskinezi
Tremor diskinezi genellikle bacaklar, eller, baş bölgesinde meydana gelen titreme, sallanma ile kendini gösterir. Hastalık çoğunlukla kişinin sık kullandığı elinde veya kolunda başlar ve zamanla belirtileri artabilir.
Distoni Diskinezi
Distoni diskinezini ana belirtisi istemsiz kas kasılmalarıdır. Çoğunlukla genetik olarak görülür ve kaslarda şiddetli kasılmalara, kıvrılmalara yol açabilir. Kasılmalarla birlikte beynin serebral korteksinde anormal fonksiyon görülebilir.
Kore Diskinezi
İngilizcesi Yunanca “dans” anlamına gelen “corea” olan “kore diskinezi” istem dışı şiddetli kas hareketlerine neden olur. Hareketler bir sekansta birden fazla olarak tekrarlanır. Kas hareketleri genellikle vücudun üst kısmında yüz, kollarda görülmesine karşın bacaklarda da oluşabilir. Kore diskinezi olan kişiler genel olarak kıpır kıpır ve sabırsız olarak tanımlanır.
Miyoklonus Diskinezi
Bu türde istemsiz hareketler daha kısa süreli oluşur ancak spazmlar daha yoğundur. Nöbet şeklinde kasılmalar miyoklonus diskinezi’nin bir formu olarak kabul edilir. Nedenleri arasında beyin hasarı, felç, epilepsi ve zehirlenme gösterilmektedir. Hemen hemen vücudun tüm kısımlarını etkisi altına alabilir veya vücudu bir bütün olarak etkileyebilir.
Diskinezi Tedavisi
Tedavi yöntemleri ve süreçleri diskinezi’nin türüne, belirtilerin yoğunluğuna ve hastanın sağlık koşullarına göre değişir. Tardif diskinezi belirtileri kullanılan ilaçların kesilmesi ile hafifletilebilirken diğerlerinde cerrahi operasyonlardan nörolojik etki sağlayan ilaçlara kadar çeşitli yöntemler kullanılabilir.
Kaynaklar
- Dyskinesia – Wikipedia, the free encyclopedia
- Tardive Dyskinesia Information Page
- Paroxysmal dystonia and dyskinesias
- BBC – Health: Movement disorders
Bu yazıyla ilgili henüz yorum yapılmamış.