El Yıkamak Neden Önemlidir?

El yıkamak; soğuk algınlığı, hepatit A, menenjit, grip ve ishale neden olan virüslerden korunmak için ilk savunma hattımızdır. Ülkemizde Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanmış raporlar bulunmuyor ancak virüsler ve temasla bulaşan mikroplar hakkında geniş istatistik bilgilerinin her yıl yayınlandığı ABD’den bir kaç örnek verelim. Sadece ABD’de her yıl 52 milyon soğuk algınlığı vakası görülüyor ve gıda kaynaklı virüslerin yaklaşık 250 çeşidi bulunuyor.

Bir köpeğin salyasının içinde 100’den fazla mikrop var ve bu mikroplar sizi hasta edebilir. Tabii her köpek sevdiğinizde ya da yemek yediğinizde hasta olacaksanız anlamına gelmiyor, ancak ellerinizi düzenli olarak yıkayarak bu riski azaltmanız mümkün.

Gün içinde ellerinizle temas ettiğiniz yüzeyleri bir düşünün. Tuvaletler, elden ele dolaşan paralar, alışveriş torbası, otobüs kapısı, taksi koltuğu, başkasının kullandığı bir kalem…. bu gibi örnekleri çoğaltabiliriz. Sonuç olarak bir yüzeyden mikrop almanız ve farkında olmadan bu mikrobu ağzınıza, yüzünüze veya gözlerinize bulaştırmanız yüksek bir olasılık. Hastalıklara karşı gerçekten korunma istiyorsanız buna ellerinizi gün içinde periyodik aralıklarla yıkayarak başlayabilirsiniz.

Örneğin grip virüsü bulaştığı yüzeylerde 2 ile 8 saat arası aktif kalır ve bu süre içinde yüzeye temas eden onlarca insana bulaşabilir. Ayrıca düzenli el yıkamak, gıdalar yoluyla bulaşan hastalıkların %50’sinden korunma sağlar. Bu alanda yapılan bir araştırmaya göre, ellerini düzenli olarak yıkayan çocukların %24 daha az hasta olduğu ve mide ağrılarına yol açan hastalıklardan %51 daha az etkilendikleri belirlenmiştir.

Tuvalet sonrası, bebeğinizin altını değiştirdikten sonra ve hatta çiğ et ile uğraştıktan sonra ellerinizi yıkamanız gerekmektedir (çiğ ette gözle görülmez miktarda hayvan dışkısı vardır). Dışkının içerisinde birçok ciddi rahatsızlığa neden olabilecek mikroba rastlanmaktadır. Öyle ki, 1 gram insan dışkısında 1 trilyon mikrop bulunabilir.

İnsanlar gün içerisinde farkında bile olmadan gözlerine, burunlarına ve ağızlarına dokunmaktadır. Mikroplar gözler, burun ve ağız vasıtasıyla vücudun içerisine girip hastalıklara neden olabilir.

Yıkanmamış ellerde yer alan mikroplar yiyecek ve içeceklere geçebilir. Bazı yiyecek ve içeceklerde, belli şartlar altında, bu mikroplar artabilir. Bu da insanların hasta olmasına neden olabilir.

Yıkanmamış ellerdeki mikroplar televizyon kumandası, oyuncaklar, telefon gibi objelere geçip oradan da başka kişilerin eline geçebilir.

Ellerinizi yıkayarak mikroplardan arındırmak ishalin, solunumla ilgili enfeksiyonların, hatta cilt ve göz enfeksiyonlarının önlenmesine yardımcı olur.

Ellerinizi Mikroplardan En İyi Şekilde Arındırmak için

• Ellerinizi 10-15 saniye suyun altında tutmak mikropları temizlemez. Maksimum sayıda mikroptan kurtulabilmek için ılık su ve sabunla yaklaşık 30 saniye yıkamalısınız.

• Mikroplar daha çok parmak aralarında kümelendiğinden bu bölgelere özellikle dikkat edin.

• Anti bakteriyel sıvı sabunlar ekstra temizlik ve koruma sağlayabilir.

• Ellerinizi yıkarken tırnakları ve tırnak aralarını fırçalamayı unutmayın.

• Gün içinde su bulamazsanız anti bakteriyel el temizleme bezleri ile ellerinizi sabunla yıkayana kadar hijyen sağlayabilirsiniz.

Ellerinizi Nasıl Yıkamalısınız?

Ellerinizi ılık suyla ıslatın.

Ellerinizin tamamına yetecek miktarda sabun kullanın.

İki elinizin avucunu birbirine sürtün.

Sağ elinizin avuç içini sol elinizin üst kısmına koyun ve parmaklarınız birbirine geçecek şekilde sabunun iyice nüfuz etmesini sağlayın. Aynı işlemin tersini de yapın.

Avuç avuca parmaklarınızı birbirine geçirin.

Parmaklarınızın arka kısmıyla avuç içlerini ovalayın.

Sol baş parmağınızı sağ elinizin avucuna alıp ovalayın ve ardından tersini yapın.

Sol avucunuzun içini sağ elinizin parmakları yardımıyla dairesel hareketlerle ovalayın ve tersini de yapın.

Ellerinizi suyla durulayın.

Ellerinizi tek kullanımlık havluyla kurulayın.

Havlu ile musluğu kapatın.

Elleriniz artık temiz!

Ellerinizi Yıkamanız Gereken Durumlar

• Çiğ et ile uğraştıktan sonra (çiğ etin üzerinde görünmez miktarda hayvan dışkısı bulunur).
• Yemek yemeden ya da pişirmeden önce.
• Tuvalet sonrası.
• Evdeki hayvanlar da dahil olmak üzere hayvanları elledikten sonra.
• Burnunuzu sildikten, hapşırdıktan ya da öksürdükten sonra.
• Hasta olan yakınlarınızı ziyaret etmeden önce ve ziyaret ettikten sonra.
• Dışarıdan eve gelince.
• Kontakt lensleri değiştirmeden önce ve sonra.
• Elleriniz görünür bir şekilde kirliyken.

Kaynak: Nidirect.gov.uk: The importance of hand hygiene