Kemik iliği kemiklerin ortasında bulunan süngerimsi dokudur. Görevi kırmızı ve beyaz kan hücreleri ile trombosit üretimidir. Ağırlıklı olarak kafatası, kaburga, omurga, omuz kemikleri, kalça kemikleri, göğüs kemikleri ile uzun kemiklerin uçlarında bulunur. Kemik iliği biyopsisi anemi, kanser ve enfeksiyonel bazı hastalıklara karşı yapılan testlerde kullanılan bir yöntemdir. İlikten biyopsi için örnek iğneyle alınmaktadır.
Kemik İliği Biyopsisi Başlıkları
- Nasıl Yapılır?
- Nasıl Hazırlanılır?
- Test Yapılırken Ne Olur?
- Riskler Nelerdir?
- Test Bittikten Sonra Ne Yapılmalıdır?
- Test Sonuçlarını Almak Ne Kadar Sürer?
Nasıl Yapılır?
Kemik ortasında bulunan iliğe ulaşmak için yüzeyden batırılan iğne kullanılır. İğne iliğe ulaştığında test için yeterli miktarda örnek alınır.
Nasıl Hazırlanılır?
Genellikle kemik iliği biyopsisi öncesinde hastane tarafından size teste izin verdiğinize dair bir form imzalatılır. Test günü ağrı kesici alacağınız için eve dönüşte araba kullanmayın. Bazı hastaları sakinleştirmek için yatıştırıcı ilaçlar verilebilir.
Eğer uyuşturucu ilaçlara karşı alerjiniz varsa (bu tür ilaçlar genellikle dişçilerde kullanılır) doktorunuza bunu söyleyin. Ayrıca insülin alıyorsanız test öncesi doktorunuzla konuşun. Aspirin, steroid olmayan anti-inflamatuar ilaç kullandıysanız ya da düzenli olarak kullandığınız başka bir ilaç varsa bunu doktorunuza bildirin. Bazı durumlarda test sırasında kanama sorununa karşı doktor kemik iliği biyopsisinden bir süre önce kan testi yaptırmanızı isteyebilir.
Genellikle testten önceki gece yarısından sonra bir şey yememeniz söylenecektir. Bu ertesi gün kaygıyı giderecek ilaçlar aldığınızda mide bulantısına neden olabilir.
Test Yapılırken Ne Olur?
Kemik iliği biyopsisi için yapılacak test genellikle bir hematolog tarafından gerçekleştirilir. Örnek için genellikle leğen kemiği (pelvis) kullanılır. Bunun için yüz üstü uzanmanız veya yan yatıp dizlerinizi göğsünüze doğru çekmeniz gerekir. Doktor iğneyi kullanacağı alanı belirledikten sonra alan temizlenir ve local anestezi ile bölge uyuşturulur. Bu noktada hafif bir batma hissi yaşayabilirsiniz.
Çok küçük bir kesikle iğnenin gideceği yol üzerindeki deri açılır. İğne bir kalemin yarısı genişliğindedir ve doktorun tutması ve örneği daha kolay alabilmesi için bir kulpu vardır. İğne kemiğin dış yüzeyine ulaştığında çevrilerek bir tirbuşon gibi iliğe ulaşana kadar çevrilir. İliğe ulaşılınca iğneyle yeterli miktarda sıvı halde ilik hücresi örneği alınır. İlik örneği alınırken kalçada bir kaç saniye süren bir ağrı hissedilebilir.
Sıvı numune aldıktan sonra, doktor “çekirdek biyopsi” adı verilen ikinci örneği almak için iğneyi hareket ettirir. İkinci seferde sadece sıvı formundaki ilik hücreleri değil, yağ ve iliği bir arada tutan liflerden de örnek alınır.
İğne çıkarıldıktan sonra, kanamayı önlemek için kalçaya bir kaç dakika basınç uygulanır. Daha sonra bandajla iğnenin girdiği nokta kapatılır.
Riskler Nelerdir?
Kemik iliği biyopsisinde alınan örnek için yapılan operasyonun riski çok azdır. Alınan numune kemiğe ve kemik iliğine zarar vermez. Çevre dokuların zarar görmesi az rastlanan bir durumdur. Bir kaç gün kalçanızda ağrı hissedebilirsiniz. Biyopsi yapılan alanda morarma oluşabilir.
Test Bittikten Sonra Ne Yapılmalıdır?
Biyopsi öncesinde aldığınız ağrı kesiciler ve yatıştırıcı ilaçlar uyku verebilir. İlaçların etkisi geçtikten sonra (4-5 saate kadar sürebilir) normal günlük aktivitelerinize dönebilirsiniz. Ancak günün geri kalanında alkol almamalı ve araba kullanmamalısınız.
Test Sonuçlarını Almak Ne Kadar Sürer?
Alınan numuneler laboratuvarda mikroskop altında incelendikten sonra rapor oluşturulur. Kemik iliği biyopsisi raporunun bazı bölümleri aynı gün içinde hazır olabilir. Ancak bazı testler bir hafta kadar sürebildiği için tam raporu 7-10 günde alabilirsiniz. Bu süre laboratuvarın yoğunluğuna bağlı olarak uzayabilir.
Kaynaklar:
- Mayo Clinic Bone marrow biopsy
- Cancer Research UK Bone marrow test
- Harvard University Bone marrow biopsy
- University of Iowa Hospitals and Clinics: Bone Marrow Biopsy
- Grafik: yalemedicalgroup.org
Bu yazıyla ilgili henüz yorum yapılmamış.