klimanin-zararlari

Klimanın Zararları Nelerdir?

Klimalar her ne kadar yaşam konforu ve verimlilik sağlasa da zararları da yadsınamayacak kadar çok. Bakımsız klimalar hastalık saçıyor.

Herkesin başına gelmiştir. Klimalı ortamlarda bir süre bulunduktan sonra baş ağrıları, grip ve nezle gibi hastalıklar baş gösterebilir. Soranlara da “klima çarptı” deriz. Gerçekten de klimanın “çarpma” özelliği var ve insan birkaç saat içinde etkisini hissedebilir. Yaşam konforumuzu sağlayan ve verimli çalışmamız veya dinlenmemiz için uygun ortamlar hazırlayan klimalar, bir yandan da birçok hastalığa yol açan “mikrop kutusu” gibi. Enerji tüketmesi ile cebimize zarar veren klimalar doğru kullanılmadığında hastalık yayan bir alete dönüşüveriyor.

Klimaların bilinçsiz kullanımı sonucu serinlemek veya ısınmak isterken sağlığımızdan da olabiliriz. Birçok faydası bulunan klimaların zararları da azımsanmayacak kadar fazla. Özellikle solunum yollarını etkileyen mikrop ve bakterilerin yuvası olan klimalar, alerjik durumların da baş aktörü aynı zamanda…

Klimaların Zararları

Aslında klimaların zararları, kullanım davranışlarına göre ortaya çıkıyor. Mesela odanın sıcaklığını normal değerlerde tutmak yerine en düşük seviyede odayı soğutmanın bazı yan etkileri olacaktır. Veya temizlenmemiş klima filtrelerinde biriken virüs, mikrop, toksinler ve bakteriler bir şekilde insanlara bulaşabilir. Bu sebeple klima kullanma yöntemleri ile zararları arasında organik bir bağ var.

Klimanın zararlarını şöyle sıralayabiliriz;

  • Klimaların nemli ve buharlı sistemlerinde bazı bakteri, mantar ve mikroplar ortaya çıkar.
  • Klimalar, ortama hava verirken bu organizmaları da çevreye yayar.
  • Bu zararlı organizmalar insan vücuduna girdiğinde solunum yolları başta olmak üzere birçok organda hastalıklara yol açar.
  • Bu hastalıklar bağışıklık sistemini zayıflatır, vücut direncini azaltır ve başka hastalıkları tetikler.
  • Alerjik hastalıkların baş aktörü klimalardır.
  • Doğru derecelerde kullanılmadığında vücudun ısı dengesini bozarak kilo aldırır.
  • Başka kişilerden yayılan bulaşıcı mikropları ortamdan alarak daha geniş alanlara yayılmasını sağlar.
  • Aynı anda birden fazla kişi klimaların yaydığı mikrop ve bakterilere maruz kalabilir.
  • Klimalardaki kalitesiz filtrelerde bakteri, küf, mantar ve çeşitli mikropların üreme oranı daha yüksektir.
  • Klimaların yol açtığı kuru hava cildi deforme eder, kuruluk, çatlama ve deride dökülmeye yol açar.
  • Klimaya direk maruz kalındığında ani kas tutulmaları, ağrılar ve yüz felci gibi kısmi felçler ortaya çıkabilir.
  • Renksiz ve kokusuz olan klima gazı ortama sızdığında zehirleyici ve boğucu etkiler bırakabilir.
  • Nemli ortamlarda ve iyi temizlenmeyen klimalarda üreyen “legionella pneumophilia” bakterisi akciğerlerde zatürreeye yol açar.
  • Kalabalık ortamlardaki tozlar, çeşitli gazlar, kimyasal salınımlar ve insanların solunumlarından çıkan partikülleri emen klimalar, bunları tekrar hava akımı ile ortama yayar.

Klimaların Yol Açtığı Hastalıklar

Klimalar, doğru kullanılmadığında birçok hastalığa davetiye çıkarıyor. Klimaların sebep olduğu bazı hastalık ve rahatsızlıklar şunlardır:

Klima çarpması, klima ateşi (nemlendirici ateşi), alerjik zatürree, nezle, grip, sinüzit, bronşit, astım, kulak burun boğaz iltihaplanmaları, kuru öksürük, baş ve kas ağrıları, ciltte kuruluk, dudak çatlaması, artrit, nörit, ensefalit, tendinit, renit, faranjit, kemik ağrıları, akciğer ve solunum yolları enfeksiyonları, yüz felci, lejyoner hastalığı, iştahsızlık, romatizmal hastalıklar, gözlerde ve burunda kuruma…

Bu hastalıklardan en sık görülenlerle ilgili bazı bilgiler paylaşalım:

Klima Çarpması

Klimalar, yaz aylarında serinlemek için kullandığımız cihazlardır. Çok güneşli ortamlarda kaldıktan sonra hemen klimalı bir yer ararız. Hatta özellikle alışveriş merkezlerinde klimalı mağazalarda raflar arasında tur atarız serinlemek için. Sıcaklığın verdiği hararetle kendimizi klimaların önüne atarız. Ancak terli vücudumuza klimanın düşük sıcaklıktaki serin havası temas ettiğinde “klima çarpması” diye tabir edilen bir durumla karşı karşıya kalabiliriz. Üzerimizdeki terin aniden soğuması klima çarpmasına yol açar. Hele ki duş aldıktan sonra düşük derecede hava veren bir klimanın karşısına geçmek hastalığa davetiye çıkarmak anlamına gelir. Kısa sürede serinlemenin verdiği ferahlık bir süre sonra rahatsızlık verici bir duruma dönüşür. Bu durum, bazen boyun ve baş tutulması, nefes darlığı gibi sorunlar da yaşatabilir. Bu sebeple klimanın ortama yaydığı havanın doğrudan vücudumuza temas etmemesi gerekiyor. Çok düşük sıcaklıklardaki klima ayarları da klima çarpmasının baş nedenlerindendir. Örneğin 18 ila 20 derecelik klima ayarları insan sağlığı için uygun değildir. 24-26 derecelerdeki sıcaklıklar normal kabul edilir. Nem oranı da yüzde 30-50 arası olmalıdır.

Klima Ateşi

Tıp dilinde “humidifier fever” olarak bilinen nemlendirici ateşi veya klima ateşi, akciğerlerdeki hava keseciklerinde ortaya çıkan bir hastalıktır. Çoğunlukla klimalardan ve nem yayan cihazlardan yayılan ve su haznelerinde üreyen amip, mantar ve bakterilere maruz kalma sonucu ortaya çıkar. Ateş, baş ağrısı, nefes darlığı, öksürük, titreme, kas ağrıları, halsizlik gibi durumlar yaşatan grip benzeri bir hastalıktır. Klimalardan yayılan bakterilerin vücuda alınması sonucu birkaç saat içinde olumsuz etkileri hissedilmeye başlanır. Genellikle 24 saat sonra hastalığın etkisi azalır ve 48 saat içinde tamamen geçer. Bir enfeksiyon hastalığı değildir. Vücudun bakterilere karşı aşırı duyarlılığı sebebiyle ortaya çıkar. Ofis ortamları bu tür hastalıklara yakalanma riskini çok artırır. “Hasta bina sendromu” adı verilen ve ağırlıklı olarak iş yerlerinde ortaya çıkan hastalıkların bir türüdür. Bu tür rahatsızlıklar genellikle hafta başında ilk iş günü veya haftanın son iş gününde daha sık görülür.

Alerjik Zatürree

Alerjik zatürree (ventilasyon pnömonitisi), klimaların ve nemlendiricilerin sebep olduğu hastalıklardan biridir. Daha çok 50 yaş ve üzeri kişilerde görülür. Sigara içenlerde görülme oranı, içmeyenlere göre daha azdır. Klimaların nemlendirici bölümlerinde üreyen bazı bakteriler ve küf mantarları sebep olur. Küf mantarına maruz kalan insanlarda 4-6 saat içinde etkisi görülmeye başlar. Ateş, baş ağrısı, kas ağrıları, halsizlik ve gribal enfeksiyon ilk belirtileridir. Daha sonra öksürük, balgam, nefes darlığı ve göğüste sıkışma gibi durumlar ortaya çıkar. Hastalığa sebep olan olguların özelliğine göre çeşitli tedaviler uygulanır.

Zararları Nasıl Önlenir?

Klimaların zararlarını önlemenin en etkili yolu filtrelerinin, su ve nem haznelerinin bakım ve temizliklerinin periyodik olarak yapılmasıdır. Klimaların zararlarını minimize etmenin yolları şunlardır;

  • Orijinal ve kaliteli filtreler kullanılmalı
  • Filtrelere yılda iki kez temizlik ve bakım yapılmalı
  • Süresi dolan filtreler yenileri ile değiştirilmeli
  • Su ve nem hazneleri düzenli olarak kontrol edilmeli, bakımı yapılmalı
  • Hazneler uygun dezenfektanlarla temizlenmeli
  • Ortamlar yavaş soğutulmalı ve ısıtılmalı; ani sıcaklık değişikliklerinden kaçınılmalı
  • Klimalı ortamlarda sigara ve nargile gibi nikotin ve tütün içerikli maddeler içilmemeli
  • Klima çalışırken zaman zaman pencereler açılarak ortam havalandırılmalı, havanın kuruması önlenmeli
  • Uyurken klima çalıştırılmamalı veya klima önünde uyunmamalı
  • Cilde etkisi fazla olduğundan cilt nemlendiricilerle desteklenmeli
  • Klimanın fan seviyesi orta veya düşük seviyede tutulmalı veya yüksek fan seviyesinde fazla çalıştırılmamalı
  • Klimalar yaşam alanlarında uygun yerlere ve uygun açılarda monte edilmeli
  • Yaz ve kış aylarında ideal sıcaklık değeri olan 24-26 derecede çalıştırılmalı
  • Oda sıcaklığı dış ortam sıcaklığından 7-8 derece düşük olarak ayarlanmalı
  • Küçük çocukların direkt olarak klimaya maruz bırakılması önlenmeli
  • Klima petekleri doğrudan yüze gelmeyecek şekilde ayarlanmalı

Klimaların Faydaları

Klimaların zararlarını saymadan önce faydalarına kısaca değinelim. Klimalar, gerekli bakım ve temizlikleri yapıldığında “sağlıklı kutular” olabiliyor. Ortam sıcaklığını ve nemini düzenleyen klimalar özellikle yaşlılar, kalp, şeker ve astım hastalıkları olanlar için uygun ortamlar sağlar.

Klimaların faydalarını sıralayacak olursak;

  • Evlerde, araçlarda ve iş yerlerinde ferah ve temiz hava sağlayarak ortam sıcaklığını istenen düzeye getirir.
  • İstediğimiz derecede sıcaklık veya serinlik sağlar.
  • Havanın nem oranını dengeler.
  • Uygun çalışma ortamları sağlar ve iş hayatında verimliliği artırır.
  • Terlemeyi önleyerek ortama kötü koku yayılmasını engeller.
  • Ortamlardaki kirli havayı temizler, kötü kokuları önler.

Bu yazıyla ilgili henüz yorum yapılmamış.

Bir cevap yazın