Sakroileit Nedir?

Sakroileit; omuganın alt bölümünün pelvis’e bağlandığı bölgede (kalçada) yer alan eklemlerden birinin ya da ikisinin birden iltihaplanmasıdır. Karakteristik belirtileri, bu bölgede yaşanan şiddetli ağrılar ve hareket kabiliyetinde kısıtlamadır. Diğer belirtileri arasında ateş, cilt hastalıkları ve ishal görülebilir. Ağrı iltihaplanmanın ilk aşamalarından itibaren kendini gösterir ancak, bel bölgesinde yaşanan diğer ağrılarla ve sırt ağrısı ile karıştırılabilir.

Sakroiliak eklem’de meydana gelen iltihaplanma genellikle romatizmaya bağlı olarak ortaya çıkmakla birlikte enfeksiyon, Crohn hastalığı, ülseratif kolit veya gut nedeniyle de görülebilir. Eklem aralığının daralması bu bölgede kemik erozyonuna ve bağların sertleşmesine neden olabilir. Kronik bir rahatsızlığa dönme sürecini yavaşlatmak için bu bölgedeki kasları güçlendiren esneme hareketleri kullanılabilir.

Sakroileit Nedir?

Sakroiliak eklem, pelvisin kuyruksokumu ve kalça kemiği arasında kalan bölgede bulunan, güçlü bağlarla bağlı bir eklemdir. İnsanlarda, kuyruksokumu omurgayı destekler ve kuyruksokumu da kalça kemikleri ile desteklenir. İnsan vücudunda, bir sağda diğeri de solda olmak üzere, iki adet sakroiliak eklem bulunur.

Bu eklemlerden birinin veya ikisinin birden iltihaplanması sonucu sakroileit denen sorun ortaya çıkar. Omurgayı aşağıdan yukarıya ya da yukarıdan aşağıya doğru etkileyen ve kademe kademe ilerleyen bu eklem romatizması, bir tanı ya da hastalık değildir. Bazı romatizmal hastalıklarla birlikte görülen radyolojik bir bulgu olarak kabul edilir. İltihaplı romatizmal hastalıklarda görüldüğü gibi, brusella ve tüberküloz gibi mikrobik hastalıklarla birlikte de meydana gelebilir. Çoğunlukla, kronik bir hastalığın habercisi konumundadır. Irsi bir tarafı olsa da, bu özelliği her zaman anlaşılamayabilir.

Ankilozan spondilit sebebiyle sakroileit tanısı konan hastaların genelinde HLA-B27 pozitif bulunur. Fakat ne HLA-B27’nin pozitif olması hastaya tanı koymayı kolaylaştırır, ne de negatif olması tanıdan uzaklaştırır. Bu test, saha taramaları ile araştırmalarda daha çok önem taşır.

Sakroiliak eklemler, sabit ve sağlam eklemlerdir ancak, ani ve sert eğilme ve dönme hareketlerinde zedelenebilir. Aynı şekilde, ağır bir cisim kaldırıldığında da hasar görebilirler.

İltihaplı ve seronegatif romatizmal hastalıklarda daha çok görülen bu röntgen bulgusu kendini, yoğun ve şiddetli ağrı, hareket yeteneğinde azalma ve kısıtlanma, kimi zaman ateş ve ishal ile belli eder. Sakroileit’in ilk safhalarından itibaren ağrı çekilmeye başlanır. Fakat bu ağrı, kimi zaman diğer ağrılarla karıştırılabilir, özellikle de sırt ağrısı sanılabilir. Sakroileit, crohn hastalığında, ülseratif kolitte ve gut hastalığında da görülebilir. Eklem aralıklarını daraltarak burada kemik erozyonuna sebep olan sakroileit, bağların da sertleşmesine yol açar. Rahatsızlığın, kronik bir hastalığa çevirmemesi için ilgili bölgedeki kaslar güçlendirilmelidir. Bu güçlendirme, esneme hareketleri yapılarak uygulanabilir.

Sakroileit, ankilozan spondilit, reaktif artrit ve psoriatik artrit gibi romatizmal sebeplerin yanında, bazı enfeksiyonlar yüzünden de meydana gelebilir. Enfeksiyonlar pek çok sebepten ortaya çıkabilir, başlıca nedeni de bakterilerdir. Vücudun her yerinde çıkabilecek enfeksiyonlar, antibiyotik tedaviyle veya dinlenerek geçirilebilir. Kan testi ile teşhis edilebilen enfeksiyon ortadan kalktıktan sonra sakroileit de yok olabilir.

Sakroileit’e neden olan bir diğer etmen de, kalçaya darbe alınmasıyla sonuçlanmış kazalardır. Bu kazalar, araba kazaları, düşme ve spor yaralanmaları olabilir. Eğer bel fıtığı ile karıştırılırsa, doğru teşhisin konması zaman alabilir. Kesin tanı ve teşhis için için görüntüleme yöntemleri kullanılmalıdır.

Sakroileit Nedenleri

Romatizma: Romatizmanın; ankilozan spondilit, reaktif artrit ve psoriatik artrit gibi farklı formları sakroileit nedenleri arasında gösterilmektedir. Ayrıca eklem iltihabı, barsak hastalığı veya enteropatik artrit gibi ikincil bir hastalık nedeniyle oluşabilir. Bu koşulların tümü eklem iltihaplanmasına sebebiyet verebilir ancak sakroileit gibi omurga ile yakından ilgili hastalıklarda etkileri daha şiddetlidir.

Enfeksiyonlar: Sakroileit’e neden olan enfeksiyonlar nadir olarak görülmekle birlikte hastalığın nedenleri arasında yer almaktadır. Enfeksiyon pek çok farklı bakteri ile oluşabilir ve önce bademcikler, bağırsaklar gibi vucudun başka yerlerinde ortaya çıkabilir. Tedavisinde antibiyotik ve yatak istirahati verilebilir. Teşhis için kan testi istenebilir.

Kazalar: Kalçaya doğrudan darbe alınan araba kazaları, düşme ve spor yaralanmaları sakroileit’e yol açabilir. Bu durum genellikle bel fıtığı ile karıştırıldığından doğru teşhiste zorlanılabilir. Kesin tanı için görüntüleme yöntemleri kullanılabilir.

• Uzun süre ayakta kalmak
• Dinlenmeden, sık ve ağır sporlar yapmak
• Uzun koşular
• Büyük adımlar atarak yürümek
• Merdiven tırmanmak
• Yanlış vücut duruşları
• Ani ve sert eğilmeler
• Ani ve sert dönüşler
• Ters hareketler
• Ağır cisim kaldırmak
• Rahatsız yatakta, yanlış pozisyonda uyumak

Sakroileit’in Belirtileri Nelerdir?

• Artış gösteren ve haftalar süren bel ağrıları
• Artış gösteren ve haftalar süren kalçadan dize doğru yayılan ağrılar
• Sabah sertliği ve ağrısı, bu ağrının 2-3 saat boyunca geçmemesi
• Hareketlerin zorlaşması, egzersiz sırasında yaşanan şikayetler
• Uzun yürüyüşlerin ağrılı ve sancılı sonlanması
• Sürekli yorgunluk hissi
• Gece terlemeleri
• Kilo kaybı
• Ateş

Sakroileit Tedavisi Nasıl Olur?

Yaralanma tedavisi ile ağrı tedavisi birbirinden farklılık gösterir. Sorunlu bölge, eğer bir kaza sonucu kemiklerin yerinden oynamasıyla oluşmuşsa, öncelikle kemikler yerine konur. Sonra, omuriliğin etrafında bulunan dokular temizlenir. Eğer hasta felç geliştirdiyse, fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulanmalıdır. Hasta rehabili¬tasyona alınır ve bacaklarında kasılmalar yaşanmaması için ona bazı egzersi¬zler öğretilir.

Kimi hastalarda, omurilik yaralanması sonrası kronik ve şiddetli ağrılar baş gelişir. Bu durumda, ilaç tedavisi uygulanarak ağrı kontrol altına alınmalıdır. Standart ağrı kesicilerin kafi gelmeyeceği bu özel durum, antidepresan ve sinir dokusuna yönelik ağrı kesicilerle ortadan kalkabilir.

Vücuttaki tüm eklemler birbirine hassas şekilde bağlıdır. Sakroileit ağrı ve şişkinliğe neden olarak, kalça ekleminin sertleşmesine ve öne eğik bir durumda kalmasına yol açabilir. Bu durumun önüne geçmek için aşağıdaki noktalara dikkat edilmelidir:

• Bunun için esneme ve germe egzersizleri yapılmalıdır.

• Beden yorgunluktan ve ruhsal travmalardan uzak tutulmamalıdır.

• Hastalık kafaya takılmamalı, moral bozulmamalı, strese sebep olması önlenmelidir.

• Fizik tedavi programı uygulanmalıdır.

• Kalçanın, omurganın, eklem ve kasların esnekliğini korumak için düzenli aralıklarla egzersiz yapılmalıdır.

• Özellikle haftada 2-3 gün pilates ve yürüyüş gibi sporlar yapılabilir.

• Solunum kalitesini artıran egzersizler ve aktiviteler yapılmalıdır.

• İlerlemeyi yavaşlatmak için uzman bir hekimin önereceği ilaç tedavisi de önemlidir.

• Kişinin fiziksel ve psikolojik anlamda dinlenmesi önemlidir.

• Geceleri yastıksız ve yüzüstü yatılması gerekir.

• Uzun süre ayakta kalınarak yapılan çalışmalar kesilir.

• Kasları güçlendirici önlemler alınır.

• Kaplıca tedavisi uygulanır.

• Sigara kullanılıyorsa, kesilmelidir.