sukulent

Sukulent Nedir? (Ekimi, Bakımı, Çoğaltılması)

Halk arasında dikensiz kaktüs diye bilinen, bakımının zahmetsizliği ve dayanıklılığıyla öne çıkan bitkilerdir. Aloe vera en çok bilinen türüdür. Yılda bir, çoğu türü çiçek açar. Kökünde, gövdesinde, yapraklarında veya yaprak saplarındaki özel etli dokularda su tutup biriktirebilirler. Hatta bazı türlerin yaprakları su dolu baloncukları andırır, dokunsanız patlayacakmış gibi durur. Bu yüzden uzun süre su vermeyi unutsanız dahi kolayca yetiştirebilirsiniz. Bu bitkiler çeşitli büyüklüklerde ve farklı yaprak renklerindedirler. Bitkinin kalın ve etli yaprakları genellikle mum gibi bir tabaka ile veya ince tüylerle kaplıdır. Bu dış yüzey, bitkideki suyun çabuk buharlaşmasını önler.

Modern zamanlarda yeşile özlem

Farklı renkleri ile göze hoş görünen sukulentler son birkaç yıldır trend haline geldi. Evleri ve ofisleri süsleyen bu zarif bitkilerin fotoğrafları, sosyal medyada beğeni toplamaya başladı. “Çiçek bakamıyorum” diyenleri bile cezbeden bu bitkiler, kolay bakımları ve çabuk çoğalmaları sayesinde modern zamanların yeşile özlemini bir nebze azaltacak gibi duruyor.

suculent-cesitleri

Kaktüsler, diğer sukulentlerden neden farklıdırlar?

Tüm kaktüs familyası türleri sukulent bitkilerdir. Fakat tüm sukulent bitkiler kaktüs değildir. Yani kaktüsler sukulentlerin bir alt koludur. Kaktüs dışı olanlara genellikle “diğer sukulentler” denir.

Kaktüslerin farklı olarak nitelenmesinin nedeni sadece kaktüslere özgü areol denilen organları ve yaprakları kaybolmuş dikenli yapılarıdır. Areol, evrime uyum sağlayabilmek için gerilemiş olan dal ve yaprak kompleksidir. Kaktüslerin büyüme, yan dal verme ve çiçek açma işlemleri yalnızca areollerden olur. Bu yastık gibi, tüylü küçük bölümden dikenler, çiçekler ve yeni kollar çıkar.

Nerelerde Kullanılabilir?

Sukulentler, teraryum denilen, içinde adeta minik bir orman barındıran fanusların yaygınlaşmasıyla, bir dekoratif malzemeye dönüşmüştür. Minyatür bahçeler ve bonsai yapımında da kullanılan bu bitkiler, tek tek saksılara dikilebildiği gibi kapı çelenklerinde, nikâh şekerlerinde hatta gelin buketlerinde bile yer alabilir. Toprağı halı gibi kaplayan ya da saksı dışına sarkan türleri vardır. Farklı türleri birleştirilerek balkonları süsleyebilir. Zahmetsizce yetiştirildiği için dikey bahçelerde, kaya bahçelerinde ve teras bahçelerinde kolaylıkla görkemli peyzajlar yaratılabilir. Sukulentler genellikle uzattıkları saplarından çiçek açarlar.

Radyasyon toplama özelliği olan sukulentler, sıcak ülkelerin yerli bitkileridir. Amerika, Asya ve Afrika’da doğal olarak yetişir. Türkiye’deki pek çok çiçekçi, botanik bahçesi ve seradan temin edilebilir veya bitkilerden kolayca çoğaltılabilir.

Nasıl Ekilir?

Seçtiğiniz kabın altını çiçeğin boyuna kadar toprakla doldurup sukulentleri kaba yerleştirdikten sonra, köklerinin etrafında toprak olmamasına dikkat edilmelidir. Çünkü kök hava aldığında bitkinin formu bozulacaktır. Bu yüzden bütün gözenekler toprakla doldurulmalıdır. Elinizdeki bitkinin kendi toprağı fazla geldiyse köklerinden alabilirsiniz. Bu, bitkinin köklerini zedelemez. Çünkü bu bitkiler çok fazla kök bırakmazlar. Sukulentleri toprağa ektiğinizde yaklaşık iki haftada kök salabilirler.

Nasıl Çoğaltılır?

Bu bitkileri çoğaltırken çeşitli yöntemler mevcuttur. Örneğin sukulentler tohumla, köklerini ayırmak suretiyle veya yaprak çelikleriyle çoğaltılabilir. Tohum yöntemini kullanıyorsanız kış sonunu, kökten ayırmayı kullanıyorsanız ilkbahar başlarını seçmelisiniz.

Evinizdeki sukulentleri kendiniz de gövdeden keserek, yapraktan veya tohumla kolayca çoğaltabilirsiniz. Özellikle ilkbaharda, oda sıcaklığında, doğrudan güneş almayan ama aydınlık ortamlarda yapraklardan yeni bitki elde edilebilir. Sukulentin bazı türlerini çoğaltmak için gövdesine tam bağlandığı yerden canlı ve sağlam bir yaprağı koparıp toprağın üzerine bırakmalısınız. Yaprakları gömerseniz çürürler. Sukulentler mutlaka altı delik saksılara ekilmelidir. Saksı delik değilse, teraryum ya da cam fanuslarda en alta mutlaka taş, çakıl, volkan taşı (tüf) gibi malzeme konulmalıdır. Yeni bitkinizi ara ara sulamalı ve bitkinin güneş almasına dikkat etmelisiniz.

Yaprağın nasıl alınacağı ise bitkiye göre değişir. Bazı türlerde yapraklar dokunduğunuzda kolayca düşerken bazı türlerde dikkatle koparılmalıdır. Yaprakların ana gövdeden temiz çıkması yeni bitkinin büyüme şansını arttırır. Bu yüzden alkolle temizlenmiş bıçaklar da kullanılabilir. Yaprakların kopan yerlerinin nemli kalmamasına dikkat etmelisiniz. Aksi halde bitkiniz hastalanacaktır. Doğru şekilde kopardığınız bitkileriniz, yaprakların koptuğu yerden ufak kökler vermeye başlayacaktır.

Hangi Tür Toprakta Yetişir?

Sukulentler suyu kökleriyle topraktan emmezler. Köklerin etrafındaki nemli havayla alırlar. Su tutan toprak bitkiyi çürütecektir. Bu yüzden de geçirgenliği yüksek, iri taneli kumlu, çakıllı topraklar bu bitkiler için hayati önemdedir. Ancak bu sayede geçirgen topraklarda çamurlaşma yaşanması önlenebilir.

Sukulentlerinizi dikeceğiniz toprak tercihen kumlu çöl toprağı olmalıdır. Bu toprağı çiçekçilerde kaktüs toprağı diye arayabilirsiniz. Oldukça geçirgen, içinde ponza parçaları ve minik taşlar barındıran bu toprak çeşidi bitkileriniz için idealdir.

Toprağını hazırlarken ponza, lavtaşı, zeolit, perlit gibi volkanik ya da volkanik olmayan malzemeler kullanılmalıdır. Daha hoş bir görünüm için de ağaç kabukları, yosunlar ve dere taşları seçilebilir.

Toprağın üzerine koyacağınız volkanik taşlar nem yoğunlaşmasını azaltır, yaprağı toprağa yakın sukulentlerin yapraklarında mantar oluşumunu engeller.

Sukulentlere Nasıl Bakılır?

Bu bitkiler tropik kökenlidir ve soğuktan olumsuz etkilenirler. Etli ve sulu gövdeleri kolaylıkla donabilir. Gövde, yaprak ve dal kısmının su tutma özelliği olduğu için toprağını nemlendirmek kâfidir. Bitkileri fazla sulamamaya özen göstermelisiniz.

Sukulentin cinsi ve yetiştirildiği ortama göre sulama sıklığı değişir. Sukulentler kış aylarında ortamın ısısına bağlı olarak ayda bir, kaloriferli ortamda daha sık, yaz aylarında haftada bir toprakları ıslanacak şekilde sulanmalıdır. Bu bitkiler için endişelenmeniz gereken konu susuz kalmaları değil çok sulanmalarıdır. Bu yüzden sulamadan evvel elinizle toprağın nemli olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Ayrıca su verirken topraktan akıp giden suyun saksının altında kalmamasına dikkat etmelisiniz.

Bitkinin sulama ihtiyacının karşılanıp karşılanmadığını anlamak için yaprakları da kontrol edilebilir. Eğer bitkiye fazla su veriliyorsa yaprakları buruşur, kırışır. Az sulanıyorsa da yaprakları lekelenir.

Fazla su, çiçeğin çürümesine ve ölmesine neden olur. Bu yüzden bir sprey yardımı ile sulamak ve saksıda biriken suyu dökmek en doğrusudur. Kullanılan su çok soğuk ya da sert olmamalıdır. Suyun hafif derecede alkali olması, 6-7 pH seviyesinde olması önerilir. Yani çaydanlıkta kaynatılıp dinlendirilmiş su ile bitkilerinizi sulayabilirsiniz. Özellikle yapraktan yeni çoğaltılmış sukulentler sulanırken klorlu su kullanılmamalıdır. Aksi halde yapraklar yanacaktır.

sukulentler

Hangi Bitkiler Sağlıklıdır?

Bitkinin sağlıklı olup olmadığı kök kısmından da anlaşılabilir. Kök kısmı beyaz ya da pembeyse bitki sağlıklı demektir. Bitki büyüdükçe ve kök kısmı geliştikçe toprağının ve saksının değiştirilmesi gerekir. Hasta bitkilerinizi diğer bitkilere hastalık geçmesini engellemek için ayrı bir yere alıp bakımını yapmalısınız. Özellikle mantar sukulentler arasında hızla yayılarak bitkilerinizin kısa sürede ölmesine sebep olabilir.

Hangi Ortamda Yetiştirilmelidir?

Sukulentler direkt yakıcı güneş ışığını sevmezler. Fazla ve doğrudan ışık yaprak yanıklarına sebep olur, az ışıkta ise bitkileri boyu uzasa da şekilleri bozulur. Sukulentler aydınlık veya yarı aydınlık ortamlarda pencere önlerinde kolayca serpilirler. Sabah ve akşam güneşi yakıcı özelliğini kaybettiği için zararsızdır.

Baharda havalar ısınınca zararlılar da uyanmaya başlar. Bu yüzden uygun böcek ilacı, akar ilacı ve mantar ilacı ile bitkileri hastalıklardan koruyabilirsiniz. Ayrıca sağlıklı bitkiler için kışın çok sert havalarda havalandırma yapılmamalıdır. Cam önündeki bitkileri ani ısı değişimlerinden korumak gerekir.

Sukulentler ile İlgili Videolar

Çoğaltılması

Dekoratif Hazırlanışı

Görsel Kaynaklar:

Bu yazıyla ilgili henüz yorum yapılmamış.

Bir cevap yazın